5 Uyarıcı Alzheimer Belirtisi
Alzheimer özellikle de 60 yaş üzerinde belirgin olarak ortaya çıkabilen bir tür bunama hastalığıdır. Ne yazık ki, günümüzün bilimsel çalışmaları bile Alzheimer’ın ilerlemesini durduramıyor.
Bu hastalığın gelişimi başlangıçta oldukça yavaş seyrediyor. İlk aşamalarda beynin hafıza, düşünme ve dil becerilerini kontrol eden bölümleri hastalıktan etkilenmeye başlıyor.
Başlangıçta insanlar basit olayları hatırlamamaya başlıyor ve zamanla bu sorun hastanın kendi yakınlarını bile tanıyamadığı bir aşamaya doğru ciddileşerek büyüyor. Hastalık bu kadar ilerlediğinde ise kişi, tamamen başkalarına bağımlı hale gelmiş oluyor. Bu nedenle belirtileri erkenden teşhis ederek Alzheimer’ın ilerlemesini ertelemeyi sağlayacak bu 5 işareti dikkatle okumanızı tavsiye ediyoruz.
Daha önce ailede bu hastalığı yaşamış biri varsa, Alzheimer olma riskiniz daha yüksek.
1. Alzheimer belirtisi: günlük işleri yaparken zorluk çekme
Zaman zaman bir faturayı yatırmayı unutmak ya da ertesi gün yapılacak işi hatırlamamak normaldir. Ancak Alzheimer hastaları bu gibi durumları çok daha sık yaşıyor hatta tehlikeli durumlar doğabiliyor. Örneğin fırına koydukları keki çıkarmayı unutabiliyorlar. Bazen de çok basit yemekleri yapmayı unutabiliyor hatta bunları nasıl servis edeceklerini bile hatırlayamayabiliyorlar. Tabakları, çatal bıçağı, peçeteyi nasıl koyacaklarını hatırlamıyorlar…
Alzheimer, insanı yavaş yavaş günlük basit işlerini yapmaktan bile alıkoyan bir hastalıktır.
2. İletişim sorunları daha belirgin hale gelir
Zaman zaman söylemek istediklerimiz dilimizin ucuna kadar gelir ama hatırlayamayız. Eğer bu durum çok sık yaşadığınız günlük bir soruna dönüştüyse, bu bazı bilgileri hatırlamada zorluk yaşandığının bir göstergesidir ve ciddi boyuta ulaşabilir. Belki de Alzheimer başlangıcına işaret ediyor olabilir.
Bu hastalığa yakalanan insanlar genelde iletişim kurarken kullanmak istedikleri doğru sözcükleri bulmakta zorluk yaşarlar. Bazen de cümleyi tamamlamak veya söylemek istedikleri şeyi açıklamak bu insan için zor olabilir. Bunun nedeni, kişinin dilinin ucuna gelen kelime yerine başka bir alternatif kelime kullanmayı bilmemesidir ve bu nedenle başka kelimeler yoluyla anlatmak istediklerini ifade edemez.
Bu nedenlerden dolayı, Alzheimer hastası olan kişiler iletişim kurmak konusunda gittikçe daha belirgin sorunlarla karşılaşmaya başlarlar. Kelime dağarcıkları daralır ve günlük hayatta kendilerini açık ve anlaşılır şekilde ifade etmelerine yarayan en basit kelimeleri bile unuturlar.
3. Çok iyi bilinen bir yeri bile tanıyamama
Alzheimer’ı işaret eden en önemli ipuçlarından biri de çevreyi tanımada zorluk çekmektir. Alzheimer hastası insanlar yaşadıkları şehri hatta kendi mahallelerini bile tanımakta zorluk çeker; kaybolurlar. Bazen de, kendi evlerinin içinde kısa süreliğine de olsa kaybolabilirler.
Bazen tuvaletin yerini bulamaz, bazense evlerini tanıyamazlar. Böyle bir durum yaşamak onlar için stres ve kaygı nedeni olabilir. Bu işaretler çok küçük ölçüde olsalar bile, Alzheimer olunabileceğine işaret ettiği için dikkate alınmalıdır.
Yaşa bağlı olarak hepimiz hafif düzeyde hafıza kaybı yaşayabiliriz. Örneğin bir doktor randevusunu unutmak ya da evdeki bir şeyin yerini hatırlayamamak gibi… Kısacası böyle unutkanlıklar yaşamak her zaman Alzheimer hastalığını işaret etmeyebilir.
4. Soyut düşünmede zorluk yaşama
Çocuklarımızı banyo yaparlarken büyükanneleriyle y da büyükbabalarıyla bırakıyorsak ve onlar bunu tamamen unutuyorsa; işte size apaçık bir Alzheimer belirtisi. Geçici dikkatsizlikle doğaldır ancak Alzheimer hastası olan kişiler sorumluluklarını unutur hatta bunun sonucunda olanlar onlara anlatıldığı zaman bile hatırlamakta güçlük çekerler.
Bu, bir şeyler aradıkları zaman da olabilir. Alzheimer hastaları sık sık eşyalarını kaybeder veya eşyaları uygun olmayan yerlere koyarlar. Örneğin şekeri fırına koymak veya buzdolabına koymak gibi unutkanlıklar gösterirler. Daha sonra eşyayı olması gerektiği yerde bulamaz ve koydukları yeri de hatırlamazlar. Ayrıca, yaptıkları eylemleri de unutabilirler. Örneğin temizlik yaparken süpürgeyi aradıkları sırada, bir anda aramayı bırakıp başka bir işle meşgul olmaya başlayabilirler.
5. Ruh halinde ani değişimler
Alzheimer hastaları sık sık ortada bir neden yokken değişik ruh hallerine bürünebilirler. Hiçbir neden yokken ağlamaya başlar veya gayet mutluyken bir anda öfkelenebilirler. Fakat bütün bunlara ek olarak, kişinin Alzheimer hastası olduğunu gösteren bir değişim vardır: isteksizlik. Ne yaptıklarını unutmaları, eşyaların yerini hatırlayamamaları veya ani ruh hali değişimleri hastayı yorgun düşürebilir ve yapması gereken işler için artık isteksiz ve pasif davranmasına neden olabilir.
Alzheimer hastalarının kendilerini motive edecek birine ihtiyaçları vardır. Örneğin ev işlerine ya da temizliğe yardım edecek veya onları yürüyüşe çıkacak birine… çünkü bu hastalık insanın tüm isteğini alır götürür.
Bu saydıklarımızın hepsi birinin Alzheimer hastası olduğundan şüpheleniyorsak dikkate almamız gereken belirtilerdir. Bu davranışların veya durumların herkesin başına gelebilecek normal görünen ama aslında öyle olmayan belirtiler olduğunu göz önünde bulundurmalıyız. Çünkü bu davranış ve durumlar zamanla daha belirgin ve ciddi bir hal alır.
Alzheimer hastalığını erken aşamalarda tespit edebilir ve tedaviye başlarsak, tedavi süreci daha etkili olur ve hastalığın ileri aşamaları önlemiş olur. Böylece hasta daha uzun süre bağımsız yaşayabilir ve hayat kalitesini çabucak kaybetmemiş olur.