Koronavirüsü belirtilerle ya da belirtisiz geçiren çocuklarda görülen MIS-C hastalığı nedeniyle ölüm oranının yüzde 10 ile yüzde 40 arası olduğunu belirten Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, ‘Hastalığı önlemenin tek yolu var’ dedi ve önemli uyarılarda bulundu.
MIS-C çocuklarda görülen ve nedeni kovid olan bir hastalık. Bütün sistemlerde bir inflamasyona giden oldukça ağır bir klinik tablo. Koronavirüs burada nasıl bir rol oynuyor da bu hastalık ortaya çıkıyor henüz bilinmiyor. Ancak çocuklar hastanelere aynı belirtilerle gidiyor ve yoğun bakım şartlarında tedavi ediliyor. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, MIS-C ile gelen çocuklarda görülen ortak belirtilere dikkat çekti ve hastalığı önlemenin tek yolunu açıkladı.
Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, “Çocuklarda kalp-damar sistemi, mide-bağırsak sistemi, damar sistemi, sinir sistemi yani beyin fonksiyonları gibi birçok fonksiyonu bozan ve değişikliklere yol açan bir hastalık. Genellikle bu hastaların bir kısmında Kovid belirtisi ya da hikayesi var. Bu hastaların 2 ile 4 hafta önce kovid geçirdiğini tespit ediyoruz. Fakat birçoğu kovidi hafif geçiren ya da belirti olmadan geçiren çocuklar olduğu için böyle bir hikaye alamıyorsunuz. Çocuk MIS-C ile hastaneye geliyor ama siz ancak yapılan testler sonucu bu çocuğun 2- 4 hafta önce kovid geçirdiğini saptayabiliyorsunuz.” dedi.
“KORONAVİRÜSÜ HAFİF GEÇİRSE BİLE…”
“Halktaki bu gevşekliğin ve ‘kovid hafif geçirilebiliyor’ denmesinin sonuçlarından bir tanesi de bu hastalık.” diyen Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, “Çocuk kovidi hafif geçirse de bu MIS-C hastalığını yaşayabiliyor. Bu hastalığın sıklığı koronavirüs hastalığının sıklığıyla da ilgili. Yani kovid ne kadar sıksa MIS-C de o kadar sık görülebilir. Bakanlık vakalarla ilgili herhangi bir rakam açıklamadı. Ancak Hacettepe’de hastalarımız olduğu için MIS-C olan çocukları görüyoruz. ” ifadelerini kullandı.
HANGİ YAŞ ARALIĞINDA GÖRÜLÜYOR?
Ölüm oranının genelde yüzde 10-40 arası değiştiğini belirten Ceyhan, “Zamanında hastaneye gelinmesi önemli. Uyguladığımız bazı tedaviler var. Fakat bunlar olayı düzeltmekten çok olayın ortaya çıkardığı bozuklukları düzeltmeye yönelik tedaviler. İnflamasyonu baskılamaya çalısıyoruz. Şu anda büyük merkezlerde görülüyor ve nadir değil. Takip edilen hastalar var. Bu da bize kovidin şu anda sık olduğunu gösteriyor. MIS-C genelde 18 yaş altı bütün çocuklarda görülebiliyor. 2 yaş altı daha nadir, çünkü bağışıklık sisteminin o reaksiyonu gösterecek kadar gelişmiş olması lazım.” dedi.
“HEKİMİN BİLE BU BELİRTİLERLE ANLAMASI MÜMKÜN DEĞİL”
Hasta çocuklarda görülen ortak belirtilere dikkat çeken Ceyhan “Bir anne babanın hatta hekimin bile bu belirtilerle anlaması mümkün değil’ diyoruz. Çünkü genelde bu hastalık, ciltte döküntü, gözlerde ve ağız boşluğunda kızarıklık, karın ağrısı, kusma, ishal, damar tıkanıklarına bağlı damarın geçtiği yerde solukluk, renk değişiklikleri, kalpte ritim bozuklukları şeklinde meydana gelebilir.” dedi.
“Ancak bazı testlerin yapılmasıyla tanı konabilir.” diyen Ceyhan, “Testler yapıldığında hastanın MIS-C olduğunu anladığımız zaman bu çocukların mutlaka yoğun bakımın olduğu bir merkezde izlenmesi gerekir. Çünkü her an kalpte ya da sinir siteminde olan değişikliklerle hastanın kaybedilmesi mümkün.” ifadelerini kullandı.
“Uyguladığımız bazı tedaviler var ama bu tedavilerin küçük merkezlerde uygulanması mümkün değil. Çünkü kullanılan ilaçlar bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar. Bu hastalık yoğun bakım şartlarında tedavi edilebilir. Bu şekilde inflamasyonu bastırmaya çalısıyoruz ama MIS-C’ye direkt müdahale henüz mümkün değil. Çünkü olayın nasıl geliştiği henüz tam olarak bilinmiyor.”
Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, MIS-C hastalığını önlemenin tek yolunu söyledi.
“Özellikle koronavirüsün olduğu bu dönemde böyle belirtiler varsa ailenin yapabileceği tek şey çocuğu sağlık merkezine götürmek. Onun dışında ailenin korunma amaçlı yapabileceği çok bir şey yok. Çünkü genelde kovid geçirildikten 2 ila 4 hafta sonra MIS-C ortaya çıkıyor. Bunu önlemenin tek bir yolu var o da koronavirüsü önlemek.”