İsviçreli yazar Herman Hesse şöyle der: “Yumuşak olan sertten daha güçlüdür; su kayadan daha güçlüdür, aşk şiddetten daha güçlüdür.” Peki neden yumuşak bir şeyin daha sert ve daha katı görünen bir şeyden daha güçlü veya daha çetin olduğunu düşünmüş olabilir? Bu sözü dikkatli bir şekilde analiz edersek kendisinin dirençten bahsettiği sonucuna varabiliriz.
Direnç ya da dayanıklılık, istenmeyen durumlara adapte olabilme ve onlarla başa çıkabilme konusunda hepimizin sahip olduğu bir kabiliyettir. Bu, psikolojide iyi bilinen fakat genel olarak insanlar tarafından daha az araştırılan bir kavramdır.
Direnç, tüm canlıların çeşitli şekillerde sahip olduğu bir araçtır. Zor zamanlarda başa çıkabilmemiz ve hayatta kalabilmemiz için bir anahtardır.“Duygusal ipimizin” gerilip incelse de asla kopmamasını sağlayan harika bir adaptasyondur.
Ancak, görülüyor ki kötü durumlara direnip onlarla yüzleşmeyi daha kolay bulan insanlar da var. Belki de aslında aynı eforu gösteriyoruz ama tavırları farklı.
Direnç, bir probleme karşı tutumumuz gibi bir çok faktörden etkilenen karmaşık bir mekanizmanın bir parçasıdır. Belki de bundan dolayı, bazı insanlar hoş olmayan durumlarla daha farklı ya da daha kolay uğraşıyor gibi görünmektedir.
Çeşitli modern psikoloji çalışmalarının sonucunda, dayanıklı insanların aşağıdaki özelliklere sahip olduğu ortaya çıktı:
1. Sorunlarının nedenlerini tespit edebilirler
Dirençli insanlar problemli durumların tekrar yaşanmasını önlemek adına gerekli stratejileri ortaya koyabilirler. Bu aynı zamanda, dışarıdan değil içimizden gelen bir çatışmadan tetiklenen bir öz analizi de kapsamaktadır.
2. Duygularını idare etmeyi bilirler
Dayanıklı insanlar düşüncelerini idare etme yetisine sahiptirler, çünkü duyguların kaynağı da burasıdır. Önce düşünür sonra hissederiz. Dirençli insanlar düşüncelerini kontrol ederler, böylece olumsuz düşüncelerden etkilenmezler.
3. Stresli anlarda sakin kalabilirler
Hepimiz hayatımız boyunca zorlu dönemlerden geçeriz, önemli olan bu sırada sakin kalmayı öğrenmektir. Dayanıklı insanlar kaos durumlarında ve anlık kafa karışıklıkları sırasında odaklarını koruyabilir ve sakin kalabilirler.
4. Gerçekçidirler
İyimserlik hakkında bugüne dek çok fazla (ve olumsuz) tartışma yaşanmıştır. Bunun sonucunda pozitif olmanın, pek çok kişinin hayatında ve kaçınılmaz olan gerçekliklerin belli yanlarını reddetmek olduğu gibi evrensel bir görüş ortaya çıkmıştır.
Gerçekçi olmak ama her zaman için en iyisini ummak, dayanıklı insanların iyimserlik özelliğinin en iyi tanımıdır.
5. Kendilerine güvenirler
Dayanıklı insanlar kendi değerlerine ve kabiliyetlerine güvenirler ve zorlukların üstesinden gelmek için gereken özgüvene sahiptirler. Söylediğimiz şeyler günün sonunda kendi gerçekliğimizi şekillendiren şeylerdir. Dolayısıyla bir engeli aşamayacağımızı düşünüyorsak, elbette onu aşamayız.
6. Empati kurarlar
Sorunlarını doğru şekilde iredeleme kapasitesine sahip olan insanlar başkalarının duygularını daha doğru bir biçimde okuyabilir, çevrelerinde olup bitenleri daha iyi anlayabilir ve buna uygun olarak hareket edebilirler.
7. Kendilerini motive edebilirler
Herkes eşit değildir. Bazı zorluklar bizi motive ederken diğerleri ise değişim için birer fırsattır.
8. Neden diye değil nasıl diye sorarlar
Bir sorunla karşılaştığında kolaylıkla çöküş yaşama eğilimi olan insanların esas özelliklerinden biri de bu insanların suçluluk duygusu tarafından yönetilmeleridir. Negatif olan durumun neden kendilerini üzdüğünü ve neden kendilerinin bunu yaşadığını sürekli olarak sorgularlar.
Çelişki durumunu nasıl yönetebilecekleri veya bu durumdan nasıl kurtulabilecekleri üzerine çaba gösteren dayanıklı insanların aksine, neden sorusu üzerine yoğunlaşırlar.
Dayanıklı insanların bu özelliklerini okuduktan sonra eğer hala onlardan biri olmadığınızı düşünüyorsanız, direncin tüm insanlarda hali hazırda var olduğunu fark etmeniz çok önemli.
Daha dayanıklı veya daha az dirençli insanlar arasındaki fark, insanların gerçekte nasıl olduğu ve bunu nasıl davranışa döktükleri ile derinden ilgilidir.
Bir şeylere eskisinden daha farklı bir bakış açısı ile bakmaya başlarsanız, sorunlarınız bir dram gibi görünmekten uzaklaşarak, bunun yerine duruma göre değişmek koşuluyla bazen hoşunuza dahi gidebilecek birer zorluk olmaya başlayacak.
Peki çözüm ne? Değişme isteğiniz.