Bazı insanların dediği gibi, ebeveynlerinizin ilişkisinin gelecekteki ilişkilerinize gerçekten etki ettiği doğru mu?
Deneyimler muhtemelen buna evet diyecek. Bilim de, ebeveynlerin iyi bir ilişkisi varsa, o zaman çocuklarının da muhtemelen sağlıklı ilişkiler kuracağını söyleceyecek. Bunun başka türlü olmasına gerek yoktur. Ancak, istisnalar her zaman olabilir.
Şunu hatırlamak önemlidir: Çocukların, romantik bir ilişkiye ve beraber yaşamaya dair gördüğü ilk örnek ebeveynleri ya da onların beraber yaşadığı insanlarla ilişkisidir. Bu, bir çocuğun yaşadığı ortamın onun üzerindeki ciddi etkisini anlamanın bir başka yoludur. Gördükleri onlar üzerinde etki bırakır ve gelecekteki durumlarını ya da eylemlerini etkileyebilir.
İnsanların çoğu zaman şöyle dediğini duyabilirsiniz: “Onlar sadece çocuk, neler olup bittiği hakkında hiçbir fikirleri yok.” Ama bu doğru değildir, çocuklar her şeyi algılar ve benimser. Yani onların önünde nasıl bir örnek varsa, bu, gelecekte başlayacakları ilişkilere etki edecektir.
Ebeveynlerinizin ilişkisi sizin ilişkilerinizde de mevcuttur
Ebeveynlerinizin ilişkisi, siz farkına bile varmadan, sizin ilişkinizde mevcut olabilir. Mesela bu, aslında sizin için uygun olmayan kişileri seçmenizin nedenlerinden biri olabilir. Ebeveynlerinizin ilişkisi çok inişli çıkışlı ise size istikrar sağlayan birini aramaya eğilimli olabilirsiniz. Ama bazen de sizin için en uygun kişi, dinamik ve spontane davranan biri olur.
Ayrıca çocuklar büyük olaylar tanık ya da önemli koşullar farkında olmak zaman vardır. Biz güvensizlik, güçlü bağımlılık, sürekli hile, hatta istismar gibi şeylerden bahsediyoruz. Sana gerçek bir örnek vereceğiz. Bu şekilde sadece ne kadar ebeveyn ilişkisi bir ortak seçmek etkileyebilir bir fikir alabilirsiniz.
Laura henüz 30 yaşına basmadı. Zaten birkaç ilişki yaşadı ama hepsi çok kötü geçti. Yine de tam olarak neyin yanlış gittiğini anlamayı başarmadı. Bazı durumlarda, onu aldattı. Bazıları annelerine çok bağlıydı. Laura bir psikologa gitmeye ve hikayesini anlatmaya karar verdi. Psikolog ondan ebeveynlerinin ilişkisini anlatmasını istedi.
Laura’nın ebeveynlerinin arasındaki ilişki ve onun üzerindeki etkileri
Laura ‘nın ebeveynleri arasındaki ilişki oldukça dramatikti. Babası annesini istismar ediyor ve manipüle ediyordu. Ayrıca onu birçok kez aldatmıştı… Annesi babasına boyun eğiyordu. Duygularını ifade edemiyordu ve hala babasını sevdiğini söylerek ilişkide kalmaya devam ediyordu.
Ancak gerçek şu ki, annesi duygusal olarak babasına bağımlıydı. Her zaman yalnız ve terkedilmiş hissediyordu. Ama sadece eşi yüzünden değil, ailesi yüzünden de babası ile kalmaya devam ediyordu. Çevresindekiler ve ailesi, bağlarını tamamen koparması yerine, onunla kalmaya zorluyorlardı.
Laura’nın öyküsünde sadece iki olası sonuç vardı: bağımlı olmak ve sağlam, sevgi dolu bir ilişki bulmak ya da sağlam ilişkilerden kaçmak ve tamamen bağımsız olmak. Laura bilinçsiz olarak ilk seçeneğin peşinden gitti.
Laura asla itaatkâr bir insan olmadı. İlişkilerinde hiç istismar yaşamadı. Ebeveynlerinden hiç görmediği şeyleri yaptı: birlikte olduğu insanlarla iletişimde oldu, ona saygı duymalarını sağladı ve onu bastıran kimse ile ilişkisini sürdürmedi…
Yine de, daha önce bahsettiğimiz her şeyin üstünde, ebeveynleri bazen itaatkâr davranıyorlardı. Diğer zamanlarda, yalan söylüyor ve dürüstlük ve açıklıkla iletişim kurmuyorlardı.
Laura’nın ilişki seçimleri büyük oranda annesiyle olan deneyimlerinden etkilenmişti. Ama o, ailesinin aksine, sağlıklı ilişkiler kurduğunu düşünse de, hala sorunun kökünü göremiyordu. Bunu anlaması çok uzun sürmedi.
Laura’nın ilişkilerindeki sorun, bağlılık eksikliği idi. Birlikte olduğu insanlar kendilerini tam olarak ona adamadılar, onu aldattılar ya da anneleriyle güçlü bağları vardı. Bunun anlamı, Laura’nın her zaman ikincil olduğu idi. Aynen annesinin başına gelen şey gibi.
Şartlanma olmadan bir partner seçmek
Laura’nın hikayesini duyduktan sonra zihninizde sizi rahatsız eden bir soru belirebilir. Ebeveynlerinizin ilişkisine şartlanmanın haricinde bir partner seçmek mümkün mü? Cevap evet, ama her şeyden önce bunu yapmak için meselenin ne olduğunu anlamış olmanız gerekir.
Bunun farkına varmanın en iyi yolu, ilişkilerinizde beliren kalıpları incelemektir. Bazı ilişkilerinizde ortak yanlar olabilir. Ama örneğin, dört ilişkinizde de aynı sorunları yaşadıysanız, o zaman kesinlikle bu makalede bahsettiğimiz durumu yaşıyorsunuz demektir.
Eğer ilişkilerinizde herhangi bir kalıp bulmakta zorlanıyorsanız, o zaman, bir ilişki uzmanı ile görüşmenin büyük yardımı dokunabilir. Bir psikolog, benlik saygınızı artırmak ve bazı güvensizlik sorunlarınızın üzerine çalışmak için size araçlar verecektir. Ayrıca duruma daha objektif bakmanıza yardımcı olacaktır.
Bu şekilde kendiniz için seçtiğiniz kişi aracılığıyla hayatınızı zenginleştirmeyi deneyebilirsiniz. Bu, ihtiyaçlarınızı örtbas etmek ya da geçmişinizin hayaletlerinden kaçmaktan daha çok daha iyi bir seçenektir.Bir psikolog bir ilişkiye başlama konusunda önemli noktaların farkına varmanıza yardımcı olacaktır. Bu gerçek anahtardır.
Çoğu insan, bu noktada eski davranış kalıplarının içine düşer. Beklentileriniz genellikle çok yüksek mi olur? Birini seviyorken hiçbir şeyi göremez mi olursunuz? Çok erken umutlanmaya mı başlarsınız?
İlişkilerin anahtarı nasıl başladıkları zamanda saklıdır. Tüm odağınızı buraya vermeniz gerekir.
Bir kez analiz yapıp bu noktalar üzerinde durursanız, tökezlemenize neden olan blokları bulabilirsiniz. Bu şekilde, onlar üzerine bir daha daha basma olasılığınız azalacaktır. Eğer gözlerini açıldıysa, sizin için doğru olmayan bir ilişkiyi size zarar vermeden önce bitirebilirsiniz. Aynı zamanda, hayatınızdaki insanların üzerinizdeki etkisini ve nasıl şartlandığınızı (sadece ilişkilerde değil) anlayabilirseniz, çok daha iyi seçimler yapabilirsiniz.
