Uyku hepimizin, her gün yaptığı ve çoğu insan için hayattaki en büyük keyiflerden biri. Ama maalesef bazıları için uyumak bir kabusa dönüşebiliyor. Bu listede en garip 10 uyku bozukluğunu göreceğiz.
9. REM Davranış Bozukluğu
Bu uyku bozukluğunda hasta, normalde hareketsiz halde olunan REM devresindeki hareketsizliği kaybeder ve rüyalarındaki hareketleri yataklarında yapmaya başlar. Doğal olarak bu davranışlar hastanın ya da partnerinin yaralanmasına neden olabilir. Neyse ki bu rahatsızlık tedavi edilebiliyor. Genel tedavi yöntemi klonezapam adlı antiepileptik bir ilaçtır ve çoğu kez işe yarar. Neden yararlı olduğu bilinmese de kişinin REM devresinde olması gereken hareketsiz durumuna kavuşmasını sağlıyor.
8. Gece Terörü
Uyku terörü, gece terörü ya da uykuda korku bozukluğu olarak isimlendirilen bu uyku bozukluğu genellikle 4 ila 12 yaşları arasındaki çocuklarda görülür. Bir gecede bir kez olmakla birlikte, gece boyunca aralıklı olarak da ortaya çıkabilir. Tam bir kabustur, aynı zamanda kabusla ilgisi de yoktur. Bilim adamları bu durumun kesin nedeni hakkında kesin bir sonuca varamamışlardır. Kabusla hiçbir ilgisi olmayan bu rahatsızlıkla adeta boyut değiştirirsiniz. Çevrenizdekileri ya görmez, ya da görür ama tepki veremezsiniz. En büyük tehlikesi ise etrafınızdakilere zarar verme olasılığı ve travma geçirme tehlikesidir.
7. Bruksizm (Diş Gıcırdatmak)
“Bruksizm” bir kişinin uykusunda çenesini kasması ya da birbirine sürtmesine denir. En sık rastlanan uyku bozukluklarından biridir. Bu bozukluğun en kötü sonucu dişlere olur o yüzden tedavisi ciddiye alınmalıdır. Başağrısı ve yüzde acıya sebep olduğu gibi daha ciddi ve kronik durumlarda şakaktaki eklemlerin iltihaplanmasına sebep olabilir. Çoğu hasta diş gıcırdattığının farkında değildir ve sadece %5-10 gibi bir kısmı baş ve çene ağrısı şikayetlerinde bulunur. Henüz bir tedavisi bulunamayan bu durum için doktorlar diş koruyucu plastikler ve botoks enjeksiyonunu tavsiye ediyorlar.
6. Huzursuz Bacak Sendromu
Uyanık kişileri bile rahatsız eden bu rahatsızlık uykudayken ise en kötü halini alır. “Huzursuz Bacak Sendromu”, uyuyan kişinin rahatsız veya tuhaf hissettiği anlarda dayanılmaz bir hareket etme isteği olarak karakterize edilen bir durumdur. Genel olarak ayakları etkiler ama kol ve vücutta da görülebilir. Hareket ettirilen ayak hisleri normalleştirir ve geçici rahatlama sağlar. Bu rahatsızlığın tedavisi için ise antikonvülsan veya kas gevşetici ilaçlar önerilir.
5. Düzensiz Uyku Saatleri
Bu son derece nadir görülen uyku bozukluğunda insan vücudu 24 saatlik uyku döngüsünü hatırlamamaktadır. Sonuç olarak, beyin vücudun gündüz/gece dönemlerinde uyumasına izin vermez. Tedavi edilmezse bu bozukluk uyku düzeninin her gün değişmesine sebep olur. Bu bozukluğun şiddeti uyku-uyanıklılık döngüsünün 24 saat içerisinde kendini ne kadar tekrar ettiğiyle ilgilidir. Çoğu olayda kişilerin normal uyku döngülerine dönmeleri 1 haftayı bulabiliyor. Enteresan olan ise bu bozukluğun özellikle körlerde görülüyor olması.
4. Uyku Apnesi
“Uyku apnesi” uyku sırasında nefes almadaki duraksamalara ve bu duraksamaların uykuyu bölme durumuna verilen isimdir. Uykudaki solunum duraksamaları sonucunda kandaki oksijen miktarı azalır ve karbondioksit miktarı artar. Bu bozukluğa sahip kişiler apne nedeniyle uyansalar dahi bu problemin nedenini fark edemezler. Rahatsızlığın en büyük belirtisi gündüz uykusu ve yorgunluk olarak gösterilebilir. Genel tedavide kullanılan yöntem ise hastanın üst solunum yollarını açık tutan CPAP(Continious Positive Airway Pressure) adlı cihaza bağlanmasıdır. Diğer tedavi yöntemleri ise ameliyat veya ilaçla yapılabilir.
3. Kleine-Levin Sendromu
“Kleine-Levin Sendromu” günde 20 saat gibi çok yüksek miktardaki uyku ihtiyacı olarak tanımlanabilir. Genelde bu rahatsızlığa aşırı miktarda yemek ve seks ihtiyacı da eşlik eder. Bazı bilim adamları bu rahatsızlığın kalıtsal olduğunu iddia ederken diğerleri ise bağışıklık sistemindeki bir sorundan ileri geldiğine inanır. Geçerli bir tedavi yöntemi yoktur. Sadece çeşitli uyarıcı ilaçlarla uyku isteği azaltılabilir.
2. Somiloquy-Uykuda Konuşma
“Somiloquy” uykuda yüksek sesle konuşma durumudur. Çok yüksek sesli olabildiği gibi, tek bir ses veya uzun konuşmalar şeklinde de olabilir ve bu durum uyku boyunca birkaç kez tekrarlanabilir. Dinleyen, konuşulanları anlayabilir de anlamayabilir de. Bu bozukluğun ilaçla tedavisi yoktur fakat konuşmayı engellemek için ağzı kapatan bir aparat takılabilir.
1. Narkolepsi
“Narkolepsi” rastgele zamanlarda uykuya dalmaya neden olan sinirsel bir uyku bozukluğudur. Narkolepsi hastaları direkt olarak, en çok rüyanın görüldüğü REM uyku evresine geçerler. Sonuç olarak uzun süre uyanık kalamaz ve tekrardan uykuya dalabilirler. Çünkü REM evresinde vücut tam olarak dinlenemez, bu da hastanın uyusa dahi uyku isteğini azaltmaz. Narkolepsi’nin kesin nedeni bilinmemektedir. Genel olarak sinir sistemindeki bir sorundan ortaya çıktığı bilinen bu hastalığın genetik olma ihtimali üzerinde de durulmaktadır. Tedavisi çoğunlukla ilaçla yapılmaktadır.
