Çoğunlukla genç yaşta ortaya çıkan epilepsi beyindeki sinir uyarıcıları ile yaşanan çeşidine göre de ciddi sağlık sorunlarına neden olur. Kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkileyen bu hastalık ani stres ve üzüntü esnasında ortaya çıkar. Nükseden bir nöbet hastalığı olan epilepsi hakkında merak edilenleri sizler için derledik. Peki epilepsinin belirtileri nelerdir? Epilepsi hakkında doğru bilinen yanlışlar nedir?
Epilepsi halk arasında ‘Sara hastalığı’ olarak bilinmektedir. Epilepsi hastalığı hastanın geçici bir süre bilinç kaybı geçirmesine neden oluyor. Her hangi bir yaşta ve cinsiyet ayrımı gözetmeksizin ortaya çıkar. Beyni etkileyen çevresel bazı uyarıcılar nedeniyle bilinç, motor ve duygusal belirtilerle yaşanır.
Her nöbet geçiren kişi epilepsi hastası değildir. Genetik yatkınlık epilepsinin ortaya çıkmasında temel etkendir. Ancak bunun dışında doğumsal anomaliler, doğum travmaları, kafa travması, beyin damar hastalıkları, tümörler, beyin iltihaplar da epilepsiye davetiye çıkaran durumlardır.
Epilepsi krizini tetikleyen durum ise aşırı stres ve depresyondur. Beyin uyarıcılarını harekete geçiren stres kişinin nöbet geçirmesine ortam hazırlar. Dünya nüfusunda her 10 kişide birinde görülen epilepsi çeşidine göre şiddeti de değişiklik gösterir. Uzmanlar kriz esnasında yapılan yanlış müdahalelerin kişinin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilediğini açıkladı.
EPİLEPSİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
– Nöbet öncesi uyku ve yorgunluk halinin baskın olması
– Vücuttaki fonksiyonların hızlı çalışması örneğin kalp atışlarının artması ya da kan dolaşımına bağlı terleme yaşanması
– Nefes darlığı, baş dönmesi akabinde mide bulantılarının artması
– Vücudun ani kasılması
– Hareket etmede güçlü çekme ve motor özelliklerinde zayıflama
– Özellikle yüz hareketlerini kontrol edememe gibi durumlar nöbetin başlamasına işaret eder.
EPİLEPSİ HAKKINDA DOĞRU BİLİNEN YANLIŞLAR
YANLIŞ – Epilepsi ve nöbet aynıdır.
DOĞRU – Kanserden yüksek ateşe kadar bir çok hastalıkta nöbet geçirme vardır. Nöbet geçiren herkes epilepsi hastası değildir.
YANLIŞ – Epilepsi olan hastalar iyileşmez hastalık ölene kadar sürer.
DOĞRU- Hastalık tedavi ve ilaçlarla kontrol altına alınabilir.
YANLIŞ – Epilepsi nöbetleri tehlikeli ve ağrılıdır.
DOĞRU – Epilepsi krizi nadiren tehlikelidir. Krizden kaynaklanan çarpma, burkulma ve ezilme ikinci derecede ağrılardır.
YANLIŞ – Kriz geçiren kişi dilini yutabilir, bu da hastayı öldürür.
DOĞRU – Epilepsi krizi geçiren kişinin ağzı açılmamalıdır. Kişi yan tarafa doğru yatırılıp ağızda biriken sıvının solunum yoluna kaçması engellenmelidir.
YANLIŞ – Epilepsi hastalarının araba sürebilir.
DOĞRU – Trafikte kriz geçirme olasılığına karşı bu hastaların araba kullanmaları yasaktır. Fakat bu durum ABD’nin bazı eyaletlerinde ilaç tedavisi gören epilepsiler için geçerli değildir.
YANLIŞ – Epilepsi çalışmaya engel değildir.
DOĞRU – Hasta kişinin gece vardiyasında çalışması tehlikelidir. Vardiyası sürekli değişmesi de hastanın uyku dizenini bozar ve bu da daha sık nöbet geçirmesine neden olabillir.
YANLIŞ – Epilepsi hastası alkol kullanamaz.
DOĞRU – Düşük dozda alınan alkoldeki nikotin beyni etkilemez fakat yüksek doz hastanın sinir sistemini etkileyebilir.
YANLIŞ – Epilepsi hastaları çocuk doğuramaz.
DOĞRU – % 90’dan fazla epilepsi hastası kadın, sağlıklı çocuk doğurabilir.
YANLIŞ – Epilepsi tedavisi ilaç ve kan düzeyi takipleri ile yapılır.
DOĞRU – Hastanın durumuna göre tedavi yöntemi değişebilir. Kan düzeyi, hastada zehirlenme olasılığı varsa doktor tarafından istenilebilir.
YANLIŞ – Epilepsi hastalarının psikolojik ve ruhsal sorunları vardır.
DOĞRU – Hastada epilepsiden kaynaklı ruhsal ve psikolojik bozukluk olmaz. Fakat bazı hastalarda depresyon görülebilir.