Aşağılayıcı bir kelime, bir hakaret ya da bizi küçük düşürmeyi amaçlayan bir cümle gerçekten çok inciticidir. Peki partnerimiz bizimle agresif bir biçimde iletişim kurmaya başlarsa ne yapabiliriz?
Bir kişiye ne kadar yakın ve bağlı olursak onun bize sarf ettiği sözcükler de bizim için o denli etkili olur. Kimi zaman bazı cümleler ya da kelimeler bizi ciddi anlamda incitir. Pek çok insanın, “Partnerim benimle aşağılayıcı konuşuyor, kötü sözcükler sarf ediyor ve bu konuda ne yapmam gerektiğini bilmiyorum.” ya da “Her geçen gün benimle konuşmaları daha saygısız bir hal alıyor ve buna karşın nasıl davranacağım hakkında bir fikrim yok.” gibi şikayetleri vardır.
Peki bu tür durumlarda nasıl bir tavır takınmak doğrudur? Her şeyden önce ilk olarak yapılması gereken şey, bu tip konuşma tarzının bir alışkanlığa dönüşmesine izin vermemektir. Böyle şiddet içerikli ya da agresif bir iletişim biçiminin bir tür taciz olduğunu aklımızdan çıkarmamalıyız. Aylarca hatta belki de yıllarca bu şekilde aşağılayıcı ve rahatsızlık verici bir tutumla yaşamanın ciddi psikolojik sonuçları bulunmaktadır.
Tacizin Artması
Öte yandan ilişkide zararlı ve agresif sözcüklerin kullanıldığı bu tür davranışlar zaman içerisinde artarak devam eder. Başlangıçta sadece küçük şakalar, alaycı yorumlar olarak ortaya çıkan bu tür cümleler karşıdaki insanı küçük düşürücü niteliktedir. Sert cümleler genellikle ironi ile kamufle edilmiştir. Hemen arkasından bir kahkaha ve “Şaka yapıyordum hayatım.” gibi bir cümle gelir.
Zaman içinde bu davranış biçimi daha güçlü bir hale gelir, sessiz bir biçimde karşıdaki insanı aşındırmaya başlar. Sonunda ansızın kişi bu sözcüklerin özgüvenine ve itibarına yapılan gerçek anlamda birer saldırı olduğunun farkına varır.
Sözlü taciz içeren davranış biçimi zaman içerisinde ilerler ve bir noktadan sonra daha farklı türlerde şiddete dönüşür.
Eşim Benimle Aşağılayıcı Konuşuyor: Anlamakta Zorlandığım Taciz Türü
Dikkate alınması gereken en önemli noktalardan biri bir ilişkide çiftin birbirini çok sevmesinin yeterli olmadığıdır. Çünkü bazen insanların canını acıtan sevgiler vardır. Yani her ne kadar birbirlerini sevseler de kötü seven insanlar bulunmaktadır.
Yani bir kişiyle tatmin edici, mutlu ve uzun süreli bir birliktelik için her şeyden önce iyi bir iletişime ihtiyaç vardır. Anlaşabilmek ve duygusal bir bağ kurabilmek çoğu kez başarılı bir ilişkinin garantisi niteliği taşır.
Her zaman doğru insanı bulamadığımız için kimin zaman ve çaba harcanmaya değer olup olmadığını, kimin sevgimizi hak edip etmediğini anlamak çok önemlidir. Pek çok insan bu tür günlük küçümseyici ya da aşağılayıcı sözcüklerin bir tür taciz olduğunun bile farkında değildir.
Bunun da ötesinde pek çokları partnerlerinin kendileriyle aşağılayıcı konuşmasının aslında hakaret içerikli olduğunu ve olumsuz bir ilişki yaşadıkları anlamına geldiğini de kabul etmezler. Şimdi bu tür iletişimin özelliklerini inceleyelim.
Hakaret İçeren İletişimin İşaretleri Nelerdir?
Tıpkı Cleveland, ABD’de bulunan Case Western Üniversitesinde yapılan bilimsel araştırmada olduğu gibi farklı çalışmalar insanların %50 ila 80’inin hayatlarının bir noktasında duygusal tacize uğradıklarını göstermektedir. Hakaret içeren iletişim ve aşağılanmak sürekli tekrar eden bir özellik taşır. Bu tür iletişimin genellikle şu özelliklere sahip olduğunu söyleyebiliriz:
Sizinle dalga geçer.
Sizi anlamadan sizin hakkınızda çeşitli yargılarda bulunur.
Neden aşağıladığını ve agresif davranışlar sergilediğini bilmeksizin size karşı kötü davranır.
Her türlü konuşma bir tartışma ve bağırışla biter.
Alaycı ve iğneleyici sözcükler kullanır. Bu durum sizi incitir. Diğer insanların karşısında sizi küçük düşürmekten çekinmez.
Empati kurmadan iletişim kurar.
Sizin kendinizi suçlu hissetmenize neden olur.
İletişim stili size üstün gelme ve kendinizi değersiz hissetmenizi amaçlar.
ABD’de bulunan Georgia Üniversitesi Psikoloji Fakültesi tarafından yapılan araştırma ve benzerleri, iyi bir iletişimin ilişkinin tatminkar olmasının garantisi olduğunu göstermektedir. Daha önce de vurguladığımız gibi sevgi ve iyi bir diyaloğun dışında duygusal faktörleri de çözmemiz gerekir.
Bu sayede eğer partneriniz sizinle aşağılayıcı konuşuyorsa bu durumun devam etmemesini sağlamanız, özgüvenle ve duygusal dengeyi sağlayarak konuyu çözmeniz gerekir. Çünkü en küçük bir utancın bile mutlaka bir sonucu olacaktır. Bu tür durumlarda acı, rahatsızlık ya da mutsuzluk ortaya çıkabilir. Peki öyleyse nasıl davranmamız gerekir?
Agresif İletişimin Ardında Yatan Nedenler Nedir?
Partnerimizle bu şekilde iletişim ortamına yol açan nedenleri bilmek her zaman için önemlidir. Bu yüzden kötü bir dönem mi yaşıyorsunuz? Kaygı ve stresi kontrol altında tutma konusunda başarısız mı oluyorsunuz?
Bazen iş yerinde yaşanan stres ya da çözüm bulunmayan kişisel travmalar bu tür agresif tavırların arkasındaki nedenler arasında olabilir. Bu bağlamda, soruna yol açan faktörleri bulmak, çözüme giden yolları araştırmak için en önemli ihtiyaçtır. Ancak kimi zaman bu sebep çok belirgin bir nedene dayanmaz. Yani bazen bu tür davranışlara yatkın ve alışkın kişiliklerle karşı karşıya kalabiliriz.
Agresif iletişimin ardında ne tür faktörlerin bulunduğunu belirlemek önemlidir. Karşımızdaki kişinin ses tonunu yükseltmesinin ve bu şekilde davranmasının sebepleri neler olabilir?
Hakkımızı Savunmak: Senden Beklentilerim ve İzin Vermeyeceklerim
Partnerimiz bizimle aşağılayıcı konuşuyorsa bu durumun böyle sürmesine izin veremeyiz. Eğer gerekli tepkiyi vermezsek bu taciz devam edecek ve hatta yoğunluğu da artacaktır. O nedenle hakkımızı savunmalı ve beklentilerimiz konusunda net olmalıyız.
Bizi inciten ya da yaralayan kelimelerin, ifadelerin, yorumların ve diyalogların hangileri olduğunu açık bir biçimde ifade etmeliyiz. Bu tür davranışların bir daha tekrar etmemesi gerektiğini söylemeli ve beklentilerimizin neler olduğunu açıklamalıyız. Saygı, anlayış, empati, paylaşım, söylediklerinin işitilmesi ve farklı konular üzerinde uzlaşı sağlamak gibi beklentileri bu çerçevede değerlendirebiliriz.
Eşim Aşağılayıcı Konuşuyor: Bir Karar Vermelisiniz
Kötü sözcükler tıpkı fiziksel şiddet ya da bir yara gibi insanın canını acıtır. Bu bağlamda, agresif iletişimin bir tür psikolojik taciz olduğunu ifade etmeli ve bu nedenle de hiçbir şekilde müsamaha göstermemek gerektiğinin altını çizmeliyiz. Eğer partnerimiz bu tür tavırlarını değiştirmiyor ve bizimle aşağılayıcı konuşuyor ve olumsuz sözcükler kullanmaya devam ediyorsa bir karar vermemiz gerekecektir.
İncitici bir ilişkiyi zamanında sonlandırmak kişinin özgüvenini ve itibarını kurtarır. O nedenle hoş göremeyeceğimiz şeyleri göz ardı etmemeli ve bunları görmezden gelmemeliyiz. Gerçek sevgi asla incitmez ve her şeyden öte iyi bir duygusal bağ kurarak saygılı bir iletişim kurmamızı sağlar. Bunu hiçbir zaman aklımızdan çıkarmayalım.