Gözlerin ruhun aynası olduğunu söylerler, bildiğimiz bilimsel gerçek ise, sinir sistemimizin görünür tek parçası olan gözlerimizin beynimize açılan pencereler olduğu.
Gözlerimiz bizim hakkımızda pek çok şey söyler. Göz bebeklerimizin daralması ve genişlemesi, heyecan, iğrenme ve benzeri pek çok duygu hakkında ipucu verir.
Gözler, özellikle göz bebeklerimiz, sadece görmemize yardım etmez, aynı zamanda beynimizde neler olup bittiğini de gösterir.
Peki, göz bebeklerimiz düşüncelerimiz hakkında neler söyler?
Cevap vermekte zorlanıp zorlanmadığımız (ya da yalan söyleyip söylemediğimiz)
Yapılan bir araştırmaya göre, beyin ne kadar çok çalışırsa ve çaba gösterirse, göz bebeklerimiz de o kadar genişler. Eğer basit soruya cevap veriyorsanız göz bebeklerinizde neredeyse hiçbir değişme olmaz. Ancak cevap vermekte zorlanırsanız, göz bebekleriniz genişler.
Bu bilgi sayesinde, karşımızdaki kişinin soruya cevap vermekte zorlanıp zorlanmadığını, daha da ilginci yalan söyleyip söylemediğini anlayabiliriz.
Beynimizin aşırı yüklenip yüklenmediği
Eğer bir kişi 1345x 2022 gibi çok zor bir çarpma işlemi yapmaya çalışırken ve bir cevap vermesi gerekirken gözlerine dikkatle bakarsanız göz bebeklerinin büyüdüğünü fark edebilirsiniz.
İnsanların beyinleri kapasitelerinin %125’i oranında doluyken göz bebekleri genişler, problemi çözmekten vazgeçer ya da ertelerler.
Beynimizin hasar görüp görmediği
Doktorlar ya da hemşireler, hastaların beyinlerinin düzgün çalışıp çalışmadığını görmek için gözlerine yanıp sönen ışık tuttuğunda, sağlıklı bir beynin göz bebekleri yuvarlaktır, eşit boydadır ve ışığa tepki verir. Göz bebeklerinin bu şekilde basitçe kontrol edilmesi işleminePERRL adı verilir.
Eğer beyin travma geçirdiyse, PERRL işlemi büyük ihtimalle başarıyla sonuçlanmaz.
Duyduklarımızla ilgilenip ilgilenmediğimiz
Göz bebeklerimizin boyutu içinde olduğumuz sohbetle ilgilenip ilgilenmediğimizi de gösterir.
Bununla ilgili yapılan bir çalışmada, 3 öğrenciye 3 kitabın özetleri dinletildi. Kitaplardan birinin konusu erotizm, diğeri kanlı çatışma, üçüncüsü daha sıradan ve nötr bir konuya sahip.
Önce, öğrencilerin göz bebekleri üç kitabın özetini dinlerken büyüdü ancak sonrasında göz bebekleri erotizm ve çatışma konulu kitaplarda boyutunu korurken, nötr konulu kitapta eski haline dönerek küçüldükleri gözlendi.
Göz bebekleri, beynimiz gibi, ilk etapta yeni olan her şeye karşı duyarlıdır. Ancak göz bebekleri sadece konunun eskiyip vasatlaşmadığı durumlarda boyutunu korur.
Birini çekici bulup bulmadığımızı
Birini çekici bulduğumuzda da gözlerimiz tutkuyla büyür. Bu durum hem erkekler hem kadınlar için geçerlidir.
Ancak ikisi arasında böyle bir bağlantı olduğu konusunda karşıt görüşler mevcut. Bazı psikologlar gözlerin büyümesinin çıplaklığa verilen bir tepki olduğunu ve cinsel açıdan uyarılmış olmakla bir ilgisi olmadığını söylerler.
Bir şeyden iğrenip iğrenmediğimiz
Göz bebeklerimiz bir şeyden hoşlandığımızda nasıl büyüyorsa, bir şeyden iğrendiğimizde de küçülür.
Hess 1972 yılında Pupilometre kullanarak yaralanmış çocuk resimlerinin insanların göz bebeklerinde yarattığı etkiyi gözlemledi. Hess’in raporuna göre resimleri gördükleri ilk anda göz bebeklerinde şokla birlikte büyüme görüldü, ancak sonrasında bu rahatsız edici görüntüden kurtulmak istercesine göz bebekleri küçüldü.
Politik duruşumuz
Eğer politikacıların fotoğraflarını kucağınıza alıp etrafta dolaşırsanız, göz göze geldiğiniz insanların göz bebeklerindeki büyümeyi gözlemleyerek politik duruşları hakkında bir fikir edinebilirsiniz.
Barlow 1969 yılında farklı taraflara sempati duyan Amerikalıları kullanarak bir araştırma yaptı. Liberal parti taraftarlarının, destekçileri olduğu partiden politikacıları gördüklerinde göz bebeklerinin büyüdüğü, muhafazakar partiden politikacıları gördüklerinde ise göz bebeklerinin küçüldüğü görüldü. Aynı davranış muhafazakar partinin destekçilerinde de kendini gösterdi; liberal partiden politikacıları gördüklerinde göz bebekleri küçülürken, muhafazakar partiden politikacıları gördüklerinde göz bebekleri büyüdü.
Acı çekip çekmediğimiz
Chapman(1999) gibi bazı sadist araştırmacılar buldukları gönüllü deneklerin ellerine elektrik şoku vererek göz bebeklerinin boyutunun ne kadar değiştiğini gözlemlediler. En fazla acı çektikleri anda göz bebeklerinin yaklaşık 0,2 milimetre genişlediği görüldü.
Alkol kullanıp kullanmadığımız
Alkol ve opioid gibi maddeler göz bebeklerinin küçülmesine sebep olur. LSD, kokain, meskalin gibi maddeler ise göz bebeklerini genişletir.
İnsanların göz bebeklerine dikkatlice bakın, onlar hakkında yeni şeyler keşfedebilirsiniz. Ayrıca iris tabakası da pek çok ipucu verebilir.
Gözlere dikkat!
