Helikopter ebeveynler (çocuğunun üstüne çok düşen ve onun her yaptığını takip eden ebeveynler) kısa vadede çocuklarına çok yardımcı olabilirler. Spor ekipmanlarından bilim fuarı projelerine kadar her konuda çocuklarına yardım eden kişisel danışman rolüne bürünürler. Çocukları kramponlarını evde unuttuklarında kurtarıcıları; bir aktiviteden diğerine giderken ise onların şoförleri olurlar.

Bu tür desteğe sahip çocuklar, ufak bir rekabet avantajı elde edebilir. Anlaşılır bir durum: Tam zamanlı kişisel asistanı olan herkes, her şeyi kendi başına yapan kişiler karşısında başarı gösterebilir. Ancak, aşırı müdahaleci ebeveynlik uzun vadede çocukları kötü etkiler. Helikopter ebeveynlerle büyüyen çocuklar, ilerleyen zamanlarda, önceden elde ettikleri rekabet üstünlüklerini çabucak kaybederler.

Helikopter ebeveynliğin uzun vadede yarattığı etkileri inceleyen araştırmacılar, çocukların büyüdüklerinde yaşadıkları en büyük beş problemin şunlar olduğunu söylüyor:

1. Daha fazla sağlık problemi yaşarlar.

2016’da Florida Eyalet Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmaya göre, helikopter ebeveynlerin çocukları yetişkinliklerinde, diğerlerine göre daha fazla sağlık sorunu yaşıyor. Araştırmacılar çoğu çocuğun; ne zaman uyumaları, ne zaman egzersiz yapmaları ve ne yemeleri gerektiğini her zaman anne babaları söyledikleri için kendi sağlıklarıyla nasıl ilgileneceklerini öğrenemediklerini keşfettiler.

Müdahaleci ebeveynler, çocuklarının sağlığı hakkında genellikle gereğinden fazla endişelenir ve bu yüzden de onlara sık sık neler yapmaları gerektiğini söylerler. Çalışmalar, bu sürekli hatırlatıcıların yokluğunda çocukların kendi vücutlarına bakamadıklarını ortaya çıkarıyor.

2. Her şeye hakları olduğunu düşünürler.

Helikopter ebeveynler çocuklarının üstüne öyle titrerler ki, onlar da evrenin merkezi oldukları fikrine kapılmadan edemezler. Bu “herkesten özel” olma düşüncesi, 18 yaşına girdiklerinde bir anda kaybolup gitmez. Arizona Üniversitesi’nden bazı araştırmacılar, helikopter çocukların her şeye hakları olduğunu düşünerek büyüdüklerini söylüyorlar. “En iyisini istiyorum çünkü buna değerim” ve “Benim gibi insanlar ara sıra mola vermeyi hak ediyor” gibi ifadelere katılma ihtimalleri diğer çocuklara göre daha yüksek.

Başka çalışmalar bu üstünlük hissinin, hayatta sürekli hayal kırıklığı ve acı çekme durumları ile bağlantılı olduğunu öne sürüyor.

3. Duygusal sorunlar yaşarlar.

Ebeveynleri bunu onlar için zaten yaptıkları için helikopter çocuklar duygularını kontrol etmeyi öğrenemeden büyür. Çünkü üzüldüklerinde ebeveynleri onları neşelendirirdi ve kızgın olduklarında yine ebeveynleri yatıştırırdı onları.

Duygularını kontrol etmedeki beceri eksiklikleri, çocuklar yuvalarını terk ettiklerinde büyük bir sorun haline gelir. Mary Washington Üniversitesi’nden araştırmacılar tarafından 2013’te yapılan bir çalışma, helikopter ebeveynler tarafından yetiştirilen üniversite öğrencilerinin depresyona daha meyilli olduğunu ve bu kişilerin genel olarak hayatlarından tatmin olmadıklarını gösteriyor.

4. İlaç kullanımına yönelirler.

Helikopter çocuklar rahatlarının bozulmasına ve bunu hoşgörmeye alışık değildir.  Ebeveynleri onları acı çekmekten hep korudu ve güçlüklerle başa çıkmalarına gerek kalmadı. Üstelik hemen hoşnut edilmeye da alışıklar. Bu durum, hızlıca ilaca yönelmelerinin nedenini açıklıyor: Acıları dinsin ve bu hemen şimdi olsun isterler.

Chattanooga’daki Tennessee Üniversitesi’nde 2011 yılında yapılan başka bir araştırma ise, ebeveynleri etraflarında sürekli dolanan öğrencilerin, depresyon ve anksiyete karşıtı ilaç kullanmalarının daha olası olduğunu buldu. Aynı zamanda bu öğrencilerin, dinlenme/eğlenme amaçlı ağrı kesici alma ihtimalleri daha yüksek çıktı.

5. Otokontrol becerileri yoktur.

Helikopter çocukların büyürken diğer çocuklar kadar boş vakitleri olmaz. Çevreleri genellikle sınırlıdır, zamanları ise dikkatle düzenlenmiştir. Kendi hayatlarını idare etmeyi uygulama şansına sahip olamadıkları için, hedeflerine ulaşma yolunda ihtiyaç duydukları becerileri eksik kalır. Colorado Üniversitesi’nde 2014 yılında yapılan bir çalışmaya göre, helikopter ebeveynlerle büyümüş yetişkinlerin başarılı olmak için gereken zihinsel kontrol ve motivasyona sahip olma ihtimalleri daha düşük.

Başka çalışmalar da benzer sonuçlar elde etti: Bu tür çocuklar işlerini erteleme eğiliminde ve başarı için gereken girişimci ruh ile motivasyondan yoksun oluyorlar.

Çocuklarınızın Üstüne Düşme Eğiliminizi Kontrol Edin

Helikopter ebeveynlerin niyeti, çocuklarının başarılı olmalarına yardımcı olmaktır ancak en nihayetinde, çocukların üstüne çok düşmek onları, maksimum potansiyellerini gerçekleştirmek için ihtiyaç duydukları zihinsel güçten mahrum bırakır. Hata yapmalarına, başarısız olmalarına göz yummak; sorunlarını kendileri çözsün diye onlara fırsat tanımak için tabii ki ebeveynlerin de zihnen güçlü olmaları gerekir. Dolayısıyla, kendi zihninizi geliştirmeye çalışmanız oldukça önemlidir. Bu sayede çocuklarınızın sağlıklı, sorumluluk sahibi birer yetişkin olmaları için ihtiyaç duydukları becerileri kazanmalarında onlara yardımcı olabilirsiniz.

 

Çeviri: Zeynep Topal