Ebeveynlik çok karmaşık bir iştir. Dikkatli olmazsak bir yanına fazla odaklanıp diğer yanlarını gözden kaçırabiliriz. Çoğu zaman özellikle disipline odaklanmış ebeveynler görüyorum. Bense burada bu kelimenin geleneksel anlamından, davranış değişikliği bağlamında söz edeceği. Bazen, “… olduğunda ne yaparım?” ya da “Çocuklarıma… nasıl yaptırırım?” diye soruyor ve bu sırada büyük resmi gözden kaçırıyoruz.
İşin aslı, çocuklarımızı şekillendirirken, onların davranışlarını geliştirmek için kullandığımız yöntemler ve tekniklerden çok daha önemli şeyler bulunuyor.
İşte, herhangi bir sıralama olmaksızın, seçebileceğiniz her yöntemden daha önemli olan 10 şey:
1. İlişkiler
Çocuklarımızla ilişkimiz, onları derinden etkiler. Bu ilişki onlara hayatları boyunca kuracakları ilişkilerde örnek olur. Saygı, empati ve şefkate dayalı, sağlıklı bir ilişkimiz varsa böyle bir standart belirleriz. Çocuklarımız daha sonraki ilişkilerinde bunları bekleyerek büyüyecekler ve daha azına razı olmayacaklardır. Ya da ilişki kontrol, baskı ve manipülasyona dayalıysa bunun nereye varacağını görebilirsiniz.
Çocuklarımız üzerindeki etkimiz iyi bir ilişkiye bağlıdır. Çocuklar, onlarla bağ kuran bir yetişkini daha fazla dinler, onunla daha fazla iş birliği yaparlar. Diğer bir deyişle, onlar daha küçükken çocuklarımızla güvene dayalı, açık bir ilişki kurarsak, büyüdüklerinde de bize gelirler. Çocuklarımızla bağ kurmamız onların zihinlerinin sağlıklı işlemesini sağlar, verdiğimiz tepkiler, onların tepkilerinin tonunu ayarlar. Çocuklar küçük aynalar gibidir çünkü.
2. Bakış açınız
Çocuğunuza baktığınızda kimi görüyorsunuz? Olumlu şeyler mi yoksa olumsuz şeyler mi görüyorsunuz? Onlar hakkındaki düşünme biçiminiz onlara nasıl davrandığınızı belirler. Düşünceleriniz aynı zamanda gün boyu duygusal ve fiziksel olarak kendinizi nasıl hissettiğinizi de etkiler. “Çocuğum korkunç iki yaş dönemini yaşıyor” ifadesi, sizin çocuğunuza her baktığınızda korkunç şeyler görmenize, odaklanmanıza ve sürekli olarak bunları düzeltmeye çalışmanıza neden olur.
Buna benzer olumsuz düşünceleri, “Çocuğum çok meraklı ve eğlenceli!” gibi olumlu düşüncelere dönüştürmeyi deneyin. Yaptığı bir yaramazlığı hemen ortadan kaldırılması gereken bir şey olarak değil, bir yardım çağrısı olarak görmeye başlayın. Çocuklarınızın davranışlarını sandığınız kadar sık düzeltmeniz gerekmez aslında.
Ayrıca, ses tonunuza ve kullandığınız dile dikkat edin. TEACH Through Love’dan Lori Petro, “Çocuklarınızı tarif ederken kullandığınız dil konusunda dikkatli olun. Kendilerini sizin tasarladığınız filtreyle göreceklerdir” diyor. Çocuğunuzu “yaramaz” ya da “sakar” olarak etiketlendirmekten kaçının. Siz onları nasıl görüyorsanız onlar da kendilerini öyle görmeye başlayacaklardır.
3. Ebeveynlerin birbirleriyle ilişkisi
Çocuklarınız izler ve öğrenirler. Eşinizle birbirinize davranma şekliniz de çocuklarınız için bir örnek oluşturur. Mutlu ebeveynler mutlu çocuklar demektir.
“Mutlu bir ailenin temelinde ebeveynlerin birbirini sevmesi bulunur. Çocuklarınız için hayatta yapabileceğiniz en iyi şey, eşinizle mümkün olan en iyi ilişkiyi kurmanız olacaktır. İyi anlaştığınızı ve birbirinize destek olduğunuzu görürlerse sizi yansıtarak arkadaşlarıyla iyi geçineceklerdir. Eşinizle ilişkinize harcayacağınız emeğin her zerresi size çocuklarınız üzerinden misliyle geri dönecektir.”
4. Evinizin havası
Yukarıda bahsedilen unsurlar bir araya gelerek evinizin atmosferini oluşturur. Sevgi dolu ve birbirine bağlı ilişkileriniz varsa, evinizde de sıcak bir ortam olacaktır. Eşinizle ve çocuğunuzla aranızdaki ya da çocuklarınızın aralarındaki ilişkilerde kopukluk varsa evinizin bütün havası bozulacaktır. Hiç birinin evine gidip ortamdaki olumsuz havayı hissettiğiniz olmuş muydu?
İnsan, evinin bütün aile bireyleri için sıcak, güvenli, davetkâr ve sevgi dolu bir yer olmasını ister. Dorothy Parker, “Çocukları evde tutmanın en iyi yolu evde sıcak ve hoş bir ortam yaratmaktır” diyor.
5. Başkalarıyla kurduğunuz ilişkiler
Bankadaki memurla, tezgâhtarla ya da bir pazarlamacıya nasıl davranıyorsunuz? Anne babanıza ya da kayınvalidenizle ilişkiniz nasıl? Albert Einsten’ın dediği gibi, örnek olmak birisini etkilemenin önemli yollarından birisi değildir, tek yoludur.
6. Çevreniz
Çevrenizle ilişki içinde misiniz? Örnek olma kaygısı bir yana, gönüllü çalışmalara katılarak, bölgenizdeki bir etkinliği destekleyerek ya da bir kampanyayla ilgili bağışta bulunarak çok şey öğrenebilirsiniz. Çocuklarınız olaylara daha yukarıdan baktıklarında, yaptıkları şeylerin başkalarının hayatlarını nasıl etkileyebildiğini görürler ve bu da onlara bir sorumluluk hissi vererek iyi değerlere sahip olmalarını sağlar.
7. Okul
Okul seçimini çok dikkatli yapın. Çocuğunuzun özel okula mı yoksa devlet okuluna mı gittiği ya da evde mi eğitim gördüğü onu çok etkiler. Akranları da çocuklar üzerinde çok etkilidir ama bizim çocuklarımızla ilişkimiz olması gerektiği gibiyse, bizim etkimiz daha fazla olacaktır.
8. Hayata bakışınız
Bardağınızın yarısı boş mu, dolu mu? Çocuklarınıza iyi bakabilmek için kendinize iyi bakmanız gerekir. Bardağınızı dolu görüyorsanız daha sabırlı, daha empatik ve daha enerjik olursunuz. Sadece bu kadar da değil, ebeveynlerinin kendi varlıklarına saygı gösterdiğini gören çocuklar öz saygı kavramını da öğrenirler. Listeye kendinizi de ekleyin.
9. Medya. Televizyon. Video oyunları. Sosyal medya.
Bunlar çocuklarınıza sürekli mesajlar gönderir. Kendi çocuklarımın televizyon izlemesine ve bilgisayar oyunları oynamasına izin veriyorum, yani tamamen medyaya karşı değilim ama yine de çocuklarınızın, izledikleri her şeyden etkilendiklerini unutmayın. Oğlum geçenlerde normalde hiç söylemeyeceği bir şey söyledi, izlediği bir çizgi filmden öğrenmişti bunu. Nereden öğrendiğini bildiğim için onunla çizgi film dünyası ve gerçek dünya arasındaki farkları konuştuk.
10. Temel ihtiyaçlar
Yeterli beslenme, uyku ve egzersiz, çocuğunuzun sağlıklı olmasını sağladığı gibi davranışlarını da olumlu etkiler. Çocukların egzersiz yapmaları dikkatlerini toplamalarını kolaylaştırır, öfke krizlerini azaltır ve motor becerilerini geliştirir.
https://www.mother.ly/child/10-ways-to-shape-a-kind-well-adjusted-child#close
