Sıtma nedir? Sıtma hastalığının nedenleri, belirtileri ve tedavisi…

Plasmodium parazitinin neden olduğu hayatı tehdit eden bir sivrisinek kaynaklı kan hastalığı olan sıtma hakkında merak edilen her şeyi haberimizde bulabilirsiniz…

SITMA NEDİR?

Sıtma hayatı tehdit eden bir hastalıktır. Genellikle enfekte olmuş bir Anofel sivrisineğinin ısırmasıyla bulaşır. Enfekte olmuş sivrisinekler Plasmodium parazitini taşırlar ve sivrisinek sizi ısırdığında, parazit kan dolaşımına karışır.

Parazitler vücudun içindeyken, olgunlaştıkları karaciğere giderler. Birkaç gün sonra, olgun parazitler kan dolaşımına girer ve kırmızı kan hücrelerini enfekte etmeye başlar. 48 ila 72 saat içinde, kırmızı kan hücrelerinin içindeki parazitler çoğalır ve enfekte olmuş hücrelerin patlamasına neden olur.

Parazitler kırmızı kan hücrelerini enfekte etmeye devam ederler, bu da bir seferde iki ila üç gün süren döngülerde ortaya çıkan semptomlarla sonuçlanır.

Sıtma genellikle parazitlerin yaşayabileceği tropik ve subtropik iklimlerde bulunur. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), dünya nüfusunun yaklaşık yarısının 2015 yılında risk altında olduğunu belirtmiştir. Sıtma genellikle, sıtmanın daha yaygın olduğu ülkelere seyahat eden kişilerde gelişir.

Plasmodium paraziti ile enfekte olmuş bir sivrisinek sizi ısırırsa sıtma oluşabilir. İnsanları enfekte eden dört çeşit sıtma paraziti vardır: Plasmodium vivax, P. ovale, P. malariae ve P. falciparum.SITMANIN NEDENLERİ

P. falciparum hastalığın daha şiddetli bir formuna neden olur ve bu sıtma formunu taşıyanların ölüm riski daha yüksektir. Enfekte bir anne de hastalığı bebeğe doğumda geçirebilir. Bu konjenital sıtma olarak bilinir. Sıtma kan yoluyla bulaşır.

Sıtma aşağıdaki yollarla bulaşabilir:

– Organ nakli
– Kan transfüzyonu
– İğne (şırınga) paylaşımı

SITMA BELİRTİLERİ

Sıtmanın semptomları genellikle enfeksiyonu takiben 10 ila dört hafta içinde gelişir. Bazı durumlarda, semptomlar birkaç ay boyunca gelişmeyebilir. Bazı malaryal parazitler vücuda girebilir, ancak uzun süre uykuda kalabilir. Sıtmanın ortak belirtileri şunlardır:

– Hafif ya da şiddetli arasında değişebilen titreme
– Yüksek ateş
– Aşırı terleme
– Baş ağrısı
– Mide bulantısı
– Kusma
– Karın ağrısı
– İshal
– Anemi
– Kas ağrısı
– Kasılmalar

Bu belirtiler aralıklarla oluşabilir. Tedavi edilmediğinde nöbet, bilinç bulanıklığı, böbrek yetmezliği, akut solunum sıkıntısı sendromu, koma ve ölüm görülebilir.

SITMA NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Sıtma, özellikle P. falciparumunuz varsa bu yaşamı tehdit eden bir durum olabilir ve eğer tedavi 24 saatten fazla gecikirse ölüme yol açabilir. Hastalığın tedavisi genellikle bir hastanede gerçekleştirilir. Doktorunuz, sahip olduğunuz parazit türüne göre ilaçlar reçete edecektir. Bazı durumlarda, reçete edilen ilaç, parazit direnci nedeniyle enfeksiyonu temizlemeyebilir. Böyle bir durumda, birden fazla ilaç kullanmalı veya ilaçları tamamen değiştirmelidir. Ek olarak, P. vivax ve P. ovale gibi bazı sıtma türleri, parazitin uzun bir süre boyunca vücudunuzda yaşayabileceği ve daha sonraki bir tarihte enfeksiyonun nüksetmesine neden olacak şekilde yeniden aktif hale gelebileceği karaciğer evrelerine sahiptir. Bu tür sıtma türlerinden birine sahipseniz, gelecekte nüksetmesini önlemek için ikinci bir ilaç verilecektir.