Sumak, Antep fıstığı familyasından olan yüzyıllardır mutfaklardan eksik olmayan bir baharattır. Rhus Coriaria adlı küçük bir ağaçta yetişmektedir. Ekşimsi tadından dolayı halk arasında ‘limonlu baharat’ olarak anılmaktadır. Limonun yaygın olarak tüketilmediği dönemlerde limonun verdiği ekşiliği yemeklere vermek için uzun süre sumak kullanılmıştır. Özellikle Orta Doğu ve Akdeniz mutfaklarında kullanılan sumak Anadolu’nun farklı bölgelerinde yetiştiği gibi Hindistan, Güney Avrupa ve Arabistan’da yetiştirilmektedir. Sumak yaz aylarında yetişir ve sonbahara yakın zamanlarda hasat edilir. Güneşte kurutulduktan sonra taşlarda dövülerek öğütülür.
Yemeklere verdiği aroma sayesinde sumak, dünya mutfağında yaygın olarak tüketilen bir baharattır. Bunun yanında sumak sağlığa da çok faydalıdır. Özellikle geleneksel tıpta sıklıkla kullanılmaktadır. Düzenli olarak çayını yapıp içmek ise hazımsızlıktan cildin korunmasına kadar birçok faydası görülmektedir.
SUMAĞIN FAYDALARI
Sumak, yemeklere verdiği lezzetin yanında birçok sağlık sorununa da doğal çözüm olmaktadır. Farklı şekillerde tüketildiğinde hastalıkların iyileşmesini sağlayan sumağın faydaları şöyledir:
– Mikrop kırıcı özelliği sayesinde yara ve iltihaplanmalara pansuman yapılabilir. Yaranın mikrop kapmasını engelleyerek çabucak iyileşmesini sağlar.
– Antioksidan özelliği sayesinde vücudun toksinlerden arınmasına yardımcı olarak zehirlenmelerin önüne geçer. Ayrıca kanser hücreleriyle savaşarak kanser hücrelerinin vücutta yayılmasına engel olur.
– Sumak çayı yapıldıktan sonra soğuması beklenip gargara yapılırsa boğaz ve diş etlerine iyi gelir. Bu yöntem ayrıca diş ağrısına da iyi gelir.
– Kan şekerinin düşmesine yardımcı olarak şeker hastalarının kullanması tavsiye edilir.
– Yüksek ateşi düşürür.
– Sindirim sisteminin düzenli çalışmasını sağlar.
– Mide problemlerine karşı sumak tüketimi tavsiye edilir. Mide bulantısı, kusma, gastrit, hazımsızlık gibi birçok problemin geçmesine yardımcı olur.
– Serbest radikallerin etkisiz hale getirerek birçok hastalığın oluşmasına engel olur.
– Sumak suyu hazırlanıp tonik olarak kullanıldığında sivilcelerin hızla kurumasını ve iz bırakmadan geçmesini sağlar. Cildi ölü hücrelerden arındırarak daha canlı bir görünüm kazandırır.
SUMAK NASIL KULLANILIR?
Daha çok baharat olarak kullanılan sumak, salata ve yemeklere ekşimsi ve farklı bir tat vermesinden dolayı yaygın olarak tüketilir. En çok soğanın acısını ve kokusunu aldığı için soğan salatasında kullanılmaktadır.
Lübnan ve Ürdün mutfağında kullanılan zahter adlı baharat karışımı, sumak, tuz, kekik, susam karışımı ile elde edilir. Zeytinyağı ile karıştırılan zahter atıştırmalık öğün olarak ekmek banarak tüketilebilir. Ayrıca zahter salata ve çeşitli yemeklere eklendiğinde değişik bir aroma kattığı için tercih edilebilir.
Yoğurt, sumak, çeşitli baharatlarla ve sarımsakla elde edilen karışım, et yemeklerinin yanında sos olarak tüketilebilir.
Sumak, soğuk su ile karıştırılıp direkt olarak içildiği gibi yemeklere de katılabilir.
Sumak Çayı: 1 litre suya 100 gr sumak eklenerek demlenen çay, günde 3 bardak içildiğinde vücudun toksinlerden arınmasına yardımcı olurken birçok hastalığa karşı korumaktadır.
Sumak Ekşisi: Yapımı zahmetli olan sumak ekşisi elde edildikten sonra sos olarak yemeklerde kullanılabilir.
SUMAK ZAYIFLATIR MI?
Öğünlerde tüketilen yemeklere sumak eklenirse ve ayrıca günde 3 bardak çayı içilirse metabolizmayı hızlandırdığında daha çabuk kilo vermeye yardımcı olur. Sumak kürü olarak bilinen bir kase yoğurt ve bir tatlı kaşığı sumak düzenli olarak tüketildiğinde yağ yakımını hızlandırarak daha çabuk zayıflamaya yardımcı olur.
SUMAK KULLANIMININ ZARARLARI
Her gıda da olduğu gibi sumağın da aşırı tüketilmesi faydadan ziyade sağlığa zararlı olabilir. Bundan dolayı tüketimine dikkat etmek gerekir. Özellikle tansiyon hastaları doktorlarına danışmadan tüketmesi tavsiye edilmez.
100 GR SUMAK BESİN DEĞERLERİ
Karbonhidrat 36.7
Protein 12.3
Yağ 12.9
Lif 0
Kolesterol 0
Sodyum 33
