Gerçekten televizyon açıkken çocuğun izlememesi mümkün mü?
Gelin bu sorunun yanıtını bir deneyle açıklayalım.
Araştırmacılar çocukları üç gruba ayırmışlar. Her grup sırayla bir odaya alınmış ve çocuklara masanın üzerinde resim yapmak için hazırlanmış olan araç gereçler tanıtılmış.
- Birinci grup çocuk resim yaparken bir yetişkin odada bulunan oyuncak bebeğe şiddet uygulamış.
- İkinci grup çocuk resim yaparken duvara bir film yansıtılmış ve çocuk şiddeti bu filmde oynayan kişide izlemiş.
- Üçüncü grup çocuk ise odaya alınmış ve onlar resim yaparken bu sefer bir çizgi film yansıtılmış ve şiddeti çizgi film karakterinde izlemişler.
Hadi tahmin edin bakalım sonuç ne olmuş?
Gerçek filmde, çizgi filmde ve gerçek hayatta şiddeti gören çocukların, hiç şiddet izlemeyen gruba göre iki kat daha fazla şiddet davranışı gösterdiği ortaya çıkmış.
Bu deneyler son derece önemlidir. Çünkü bize çocukların saldırganlık davranışı edinmesiyle birçok bilgi verir.
- Saldırgan davranışlar öğrenilir.
- Televizyon saldırganlığın öğrenildiği bir araçtır.
- Çocuklar izlemediği halde televizyon açıksa çocuk o televizyondaki davranışları incelemeye devam eder.
Bazen danışanlarımın bana yönelttiği “Hocam kendisi oyun oynuyor ama televizyon açık oluyor. Bunun zararı var mıdır?” sorusunun cevabını böylelikle sözü geçen deneyi yapan Bandura’dan almış olduk.
Hatırlayın lütfen yapılan deneyde de çocuklar aslında resim yapıyordu. Odaya giren yetişkini ya da yansıtılanları izlemiyordu.
İlgilenenler Bobo Doll deneyi yazarak videoları izleyebilir, makalelere ulaşabilirsiniz.
Akademisyen Anne – Doç. Dr. Saniye Bencik Kangal
