Sadece Kastamonu’da yetişen ve her yerde yetişmemesi nedeniyle çok özel bir erik olan “Üryani Eriği” hakkında açıklamalarda bulunan Diyetisyen Yrd. Doç. Dr. Aylin Hasbay Büyükkaragöz, üryani eriğinin özelliklerini anlattı.
Sizleri uzun yaşam sırrı olarak belirtilen, Üryani eriği ile tanıştıralım. Bu erik sadece Kastamonu’da yetişir ve her yerde yetişmemesi nedeniyle çok özel olduğu düşünülmektedir. Ala eriği olarak da bilinen bu erik, Ağustos – Eylül ayları arasında olgunlaşınca, dallardan toplanıp temizlenir. Kabukları tek tek elle soyulduktan sonra çam tahtalarına serilerek, çam tahta kokusunu içine çekerek kuruması sağlanır. Bu şekilde kurutulduktan sonra Ala eriği Üryani eriği adını alır. Meyvesi normal siyah eriğe göre daha küçük, biçimi yuvarlağa yakın ve kabuğunun rengi koyu mavimsi ve ince kabukludur. Hafif ekşimsi bir tadı vardır ve kurudukça ekşi tadı daha baskın hale gelir.
Kurutulmuş olarak tüketildiği gibi, suda bekletilerek elde edilen kıvamlı suyu içilebilir. Ayrıca komposto olarak tüketimi de çok yaygındır. Osmanlı döneminde özellikle iftar ve sahur sofralarında üryani eriği kompostosunun bulunduğu kaynaklarda gösterilmiştir. Son yıllarda pestil olarak da hazırlanıp farklı beğenilere hitap etmeye başlamıştır. Sonuç olarak her geçen gün popüleritesi artan bu erik, farklı şekillerde aranan bir lezzet olarak sofralarımızda yerini almıştır.
Üryani eriğinin tam olarak kalorisi bilinmemekle birlikte, 100 gramının ortalama 200 kaloriye yakın olduğu düşünülmektedir. Kuru meyvelerde bol miktarda bulunan magnezyum, potasyum, B grubu vitaminler ve demir minerali açısından üryani eriği çok zengin bir kaynaktır. Antioksidan özelliği vardır ve flavonoid adı verilen hastalıklara karşı koruyucu kimyasalları içerir
Bu kadar zengin bir içeriğinin olması, Üryani eriğinin birçok hastalıkta adının geçmesine neden olmuştur. Fazla şeker içermediği için diyabet ve obezitede rahatlıkla tüketilebileceği belirtilmektedir. Beden ve zihin yorgunluğunun giderilmesi ile sinir ve sindirim sisteminin iyi çalışmasına yardımcı olur.
Bu eriğin vücuttan zararlı maddelerin atılması ve böbreklerin çalışmasına da yardımcı olduğu ve ayrıca kansızlığa iyi geldiği düşünülmektedir. Bu eriğin en önemli özelliği, kabızlığı önlemek olarak belirtilmektedir. Hamilelikte kabızlık ve sindirim problemleri çok sık görülmekte ve doğal çözümlerle çare aranmaktadır.
Üryani eriğinin hamilelerde ve diğer kişilerde görülen kabızlık ve sindirim problemleri için doğal bir çözüm olduğu belirtilmektedir. Ülkemizde yetişen çok özel meyvelerden biri olan Üryani eriğinin yaygınlaşması için, özellikle içeriğinin tam olarak belirlenmesi gerekmektedir. Sağlıkla ilişkisinin belirlenmesi amacıyla yapılan tıbbi çalışmalar sayesinde de tüm dünyanın adını öğreneceği bir meyve olacağı düşünülmektedir.
KAYAK=www.oncusehir.com
