Ebeveynler çocuklarının iyi bir insan olmasını sağlamak için onları en iyi şekilde yetiştirmeye çalışırlar. Bunun için de pek çok aile tarafından ödül – ceza yöntemi uygulanıyor.
Fiziksel cezalar, hala 5 aileden 4’ünde söz dinlemeyen çocukları eğitmek için kullanılan yöntemlerden biri. Çocuk, ailenin hoşuna gitmeyen aşırı bir davranış sergilediğinde; harçlık vermeme, odadan çıkmama gibi cezalar verilebiliyor. Hatta bu cezalar bazen çok daha ağır olup fiziksel şiddete varabiliyor. Araştırmalara göre 10 kişiden 9’u çocuklara “şaplak” atmaktan çekinmiyor. Bunun çocuğu dizginlemeye yardımcı olacağını düşünüyorlar. Ancak araştırmalar fiziksel şiddetin, çocuklarda işe yaramadığını gösteriyor. Bu tip cezalandırma yöntemlerinin neden kötü olduğunu yazdık.
1. Ceza işe yaramaz, çoğu zaman işleri daha da kötüleştirir
Çocuklar, zaman zaman saldırgan olabilirler. Ebeveynlerinin sabrını zorlamayı severler. Herkesin bir sınırı vardır, ancak cezalandırma yöntemine başvurarak çocuğun davranışlarını değiştirmeyi başaramazlar. Araştırmalar, şiddetin uzun vadede çocuğu disipline etmenin bir yolu olmadığını gösteriyor. Çünkü şiddet, çocuklarının bu davranışı neden yapmaması gerektiğini anlatmıyor, aksine onu daha fazla kızdırıyor O nedenle çocuklara davranışının neden kötü olduğunu anlatmak gerekiyor.
2. Kötü bir ebeveyn olmaya zemin hazırlar
Araştırmalar, çocuk istismarı vakalarının çoğunun şaplak atmayla başladığını gösteriyor. Şiddet içeren cezaların işe yaramadığı görüldüğünde ebeveynler, bir sonraki sefere kullandıklarını güç miktarını artırabiliyor. Bu yöntemin çocukları disiplinli hale getireceğini düşünürler, ancak işe yaramaz. Sonuç olarak ise, güç kullanımını her seferinde biraz daha artırırlar ve çocuklarını hayal bile edemeyecekleri bir şekilde kötü etkilerler.
3. Şiddet, çocuğunuzun ilerde bir saldırgan olmasına neden olabilir
Çocukluk dönemlerinde fiziksel olarak cezalandırılan çocuklar, ilerde kendi çocuklarına da şiddet kullanma eğilimi gösterirler. Hatta düşük ihtimal bile olsa toplum düzenini bozan suçlar işleyebilirler. Ebeveynlerin sözleri çocuklar üzerinde etkili olsa da, çocuklar davranışları örnek alırlar. Bir anne ya da baba bir anlaşmazlığı çözmek için tokat kullanırsa, çocuk da bu şekilde öğrenir ve yapar.
4. Çocuğunuz depresyona girebilir
Eğer eşiniz size vurursa, yine de sizi sevdiğini düşünür müsünüz? Bu durum çocuklar için de aynıdır. Onlar davranışları yüzeysel olarak değerlendirir. Şiddet gibi bir durumda ise, anne babalarının sevgisinden kuşku duymaya başlarlar. Bir çocuk için hayli zor olan bu durum ise, klinik depresyona neden olabilir. Depresyon çocuğun ruhsal dengesini değiştirir ve sosyal yaşamını etkiler.
5. Kelimenin tam anlamıyla çocukları hasta eder
Şiddete sürekli tanık olan bir çocuğun stresi artar. Stresin artması ise bağışıklık sisteminin bozulmasına sebep olur ve bu çocukların hastalıklara karşı daha duyarlı hale gelmesine neden olur.
Peki bunun yerine neler yapılabilir?
Sabrınız tükeniyorsa…
Beklentilerinizi tekrar gözden geçirin ve çocuğunuzun davranışının, yaşına uygun olup olmadığını kendinize sorun. Bu sakinleşmenizi sağlar ve daha pozitif bir tavırla sorunu çözmenize yardımcı olur.
Çocuğunuzu bir konuda uyardınız, ancak sözünü dinlemiyorsa…
Çocuğunuza yanlışı anlatmak için basit cümleler kurmaya çalışın. “Düzgün oyna” gibi bir cümle yerine, “Etrafı dağıtmadan oyna” demek çocuğunuzun sizi daha iyi anlamasını sağlar.
Çocuğunuz kontrolünü kaybetmek üzereyse…
Çocuğunuz istekleri konusunda kontrolünü kaybediyor ve ağlıyorsa, gergin bir şekilde şekilde cevap vermek yerine, sakin bir ses tonuyla, göz teması kurarak onunla konuşmayı deneyebilirsiniz.
Çocuğunuzun sinir krizi geçiriyorsa…
Zamanın gücünden faydalanın. Çocuğunuzu sakin bir yere götürün ve davranışlarının neden kabul edilebilir olmadığını açıklayın. Sakinleştiği zaman oyuna dönebileceğinizi ve 2 dakika beklemesi gerektiğini söyleyin. Eğer, yeniden bağırmaya ya da çığlık atmaya başlarsa 2 dakika için geri sayıma başlayın.