Depresyonun üstesinden gelmiş bir insan bedenimizin bazen ruhumuza söz geçiremediğini bilir. Nüksetmenin oldukça yaygın yaşandığını da bilir. Depresyonun gölgesi her zaman pusuda beklemektedir.
Ancak bu tünelden bir kez çıkan bir kişi, depresyonun nüksetmemesi için elindeki yeni teknikleri her gün kullanmaya çalışır. İyi bir bakış açısı, zorlukları yenme gücü ve pozitif bir tavır onun can yeleğidir.
Bazı insanlar depresyonu, zihinsel bozuklukların arasında ateşi çıkmak gibi bir şey olarak görür. Bu gittikçe daha da yaygınlaşan düşünce, adeta daha çok direnç kazanan ve daha fazla zarar veren bir “gerilim” yaratır.
Malesef insanlar bu dönemi genellikle sessizce ve yalnız başına geçiriyor. Elde edilen verilere göre profesyonel yardım alanların sayısı %40’tan daha az bir oranda. Bu %40’ın içinde de özellikle erkekler bir uzmandan yardım almaya daha çok ayak direme eğilimine sahip.
“Seçtiğimiz düşüncelerin duygularımızla tamamen alakalı olduğu kanıtlanmış bir gerçek. İyi hissetmekte kararlılık göstermenin mide ağrısı, korku, depresyon, keder, anksiyete ne varsa silip atacağını söyleyebilirim.”
– Wayne W. Dyer
Ancak WHO’nun depresyonu bir salgın olarak gördüğü verisinin ve gerçeğinin de ötesinde, aynı derecede önemli başka bir faktör daha var: nüksetme. Araştırmalar, tamamen iyileşme vakalarının %50’sinde depresyonun nüksettiğini gösteriyor. Bir diğer deyişle, her zaman büyük bir nüksetme riski bulunuyor. Bu yüzden de nüksetme durumu için önlem almak adına, hem profesyonellerin hem de hastanın kendisinin bir plan yapması son derece önem taşıyor.
Aslında bu plan daha sağlıklı bir zihinsel, fiziksel ve duygusal yaşam tarzı geliştirmenin bir yolunu bulmaktan ibaret. Yani bu, günlük hayatınızda belli başlı stratejiler, bakış açıları ve araçlar kullanmanız gerekiyor demek. Bütün bunlar stresin etkilerini azaltmanıza, sizi tetikleyen şeyleri tespit etmenize ve doğru psikolojik bakış açınızı yaratmanıza yardımcı olacaktır.
İnsanlar depresyonun üstesinden gelmek için genellikle ne yapar?
Depresyonu yenmek için doğaüstü bir canlı olmanız gerekmiyor. Superman ya da superwoman olmanıza da gerek yok. Etrafınızda, insanların ona yardımcı olmasına izin veren ve bu süreçten bir şeyler öğrenen birçok arkadaşınız, aile ve akrabanız, iş arkadaşlarınız, gençler ve çocuklar var. Şimdi de hayatlarındaki her şeyle daha iyi başa çıkabiliyorlar.
Bu yabana atılmaması gereken bir ders. Bu insanların hepsi depresyonun kronik bir hastalık olduğunun farkındadır. Yani akıllı ve kararlı bir tavırla duygularınız ile düşüncelerinizi yönetebilme becerisine sahip olmanız gerekiyor.
Bu da demek oluyor ki, bu gölgeyle beraber yaşamayı fakat sizi tanımlamasına asla izin vermemeyi öğrenmeniz gerek. Şimdi insanların depresyonu yenmek için kullandığı bazı stratejilere bir bakalım.
1. Hissizlikle mücadele etmek için yeni ilgi alanları bulurlar
Keder, ilgisizlik, hissizlik: depresyonun birçok vakasında gördüğümüz bu karanlık üçgenin unsurları. Ancak bunların sizi ele geçirmesine izin verirseniz akıntıya kapılıp sürüklenirsiniz. Yeniden cesaretsizliğin ağında takılı kalır ve depresyona anahtarı kendi ellerinizle vermiş olursunuz.
Bu yüzden, daha önce bu yoldan geçmiş ve sonuna kadar gidebilmiş bir kişi, kendini yine aynı yerde bulması ihtimaline karşı kullanacağı bazı stratejilere ve yöntemlere sahiptir. Yani hissizlik ya da bitkinlik yüzünden bedeninizin ve zihninizin kapandığını hissettiğiniz zaman bu duruma müdahale etmelisiniz.
- Bu insanlar yeni ilgi alanları arar: derslere kaydolmak ya da rutinlerine yeni aktiviteler eklemek gibi.
- Bir şeyler yapacak motivasyonu bulabilmek için günlük alışkanlıklarında değişiklikler yaparlar.
- Pozitif insanlarla ve iyi arkadaşlarıyla vakit geçirirler.
2. Onları nelerin tetiklediğini bilirler: takıntılı düşüncelere kapılmayı reddederler
Tekrarlayan negatif düşüncelere takılı kalmak depresyona en uygun ortamı oluşturur. Bu şekilde hatalarınızı çok fazla kafaya takmaya başlarsınız. Zihninizin içinde esir kalıp hep kötü şeyler olmasını bekleyerek, güneşli günlerde bile talihsizlikleri ve kara bulutları üstünüze çekersiniz. Bu hiç sağlıklı bir alışkanlık değil.
Depresyonu yenen insanlar, bu gibi zamanlarda bilişsel terapinin büyük yardımı olduğunu bilirler. Bakış açınızı değiştirmelisiniz ki negatiflik döngüsünden çıkıp kendinize çıkış yolları yaratabilesiniz.
3. Her sabah uyanmak için bir sebepleri vardır
Güne hiçbir hedef olmadan başlamak adeta günü çöpe atmak gibidir. Sabah gözünüzü hiçbir motivasyon olmadan açmak güne kalbiniz kapalı başlamak demektir. Sanki zihniniz hiçbir şey yapma zahmetine girmek istemez…
Depresyonun nüksetmesini önlemek istiyorsanız kendinize bir amaç bulmalısınız — somut hedefler. Bu hedefler kendinizle baş başa bir akşam geçirmek, kitap almak, bir yerde seyahat rezervasyonu yaptırmak ya da biriyle buluşmak kadar basit de olabilir.
4. “Hayır” demeyi öğrenmişlerdir
Bazı sınırlar belirlemek sağlıklı olmanın anahtarıdır. Her şeye müsamaha gösteren insanlar en sonunda kendileri zarar görür. Halbuki depresyonun en yaygın sebeplerinden biri her şeyle kendi kendinize başa çıkabileceğinizi düşünmektir. Herkesle iyi geçinmenin iyi bir insan olduğunuzu gösterdiğine inanmak büyük bir hata olur. Sizi tamamen tüketir.
Depresyonu yenen kişiler hayatlarında bazı sınırlar belirlemeleri gerektiğini bilir. İçlerinden “hayır” demek daha doğru geldiğinde de, “evet” demek istedikleri zaman da açıkça söylemesini bilirler. Bu mutlu ve sağlıklı olmanın harika bir yoludur.
5. Yeterince günlük egzersiz yaparlar
Daha çok hareket eden bedenler daha az üzgündür. Yürüyüş yapan, dans eden, yüzen, zıplayan ya da kaslarını esneten insanlar kendilerine bol miktarda endorfin bahşetmiş olur. Kan dolaşımını destekledikleri için beyinlerine daha çok oksijen gider. Böylece bizi üzülmekten koruyan serotonin hormonu daha fazla salgılanır.
6. Daha iyi bir beslenmeye evet derler
İyi bir beslenme depresyonla ilgili bozuklukların çaresi olmasa da sizi kesinlikle depresyondan korumaya yardımcı olabilir. Bu en başta sizin bir şeyle ilgilendiğinizi gösterir: daha iyi gıdalar almaya, yeni tarifler denemeye çalışmak gibi şeyler için uğraşıyorsunuzdur.
Tiptofan, magnezyum, antioksidanlar ve vitaminler bakımından zengin ve dengeli bir beslenme harika bir alışkanlıktır çünkü bu elementler daha çok serotonin üretilmesine yardımcı olur.
7. Yeniden depresyona girmekten kaçınmak için farkındalığı kullanırlar
Farkındalık, depresyonun nüksetmesini önlediği kanıtlanmış bir yöntemdir. Günbegün yaşadığınız stres ve anksiyetenin üzerinizde yarattığı etkiyi azaltmak için farkındalığı psikolojik bir strateji olarak kullanmanın ne kadar faydalı olduğundan bahseden birçok araştırma var. Bu meditasyon tekniği sayesinde:
- duygularınızın daha çok farkında olacaksınız.
- takıntılı düşüncelerinizin döngüsünü kırabileceksiniz.
- stresin fiziksel semptomlarını daha az yaşayacaksınız.
- bulunduğunz an içinde yaşadığınız deneyimler üzerine daha çok düşünebilecek ve böylece önceliklerinizi belirleyerek daha iyi kararlar verebileceksiniz.
- önünüzdeki seçenekleri keşfetmeniz daha kolay olacağı için yaratıcılığınız ve özünüzü yansıtan sezgileriniz uyanacak.
Size veda etmeden önce, herkesin kendi stratejisini ve kendisini harekete geçirecek müzik listesini oluşturması gerektiğini belirtmek istiyoruz. Sizi iten o motor gücünü nereden alacağınızı siz bulmalısınız. Depresyon dediğimiz şeytanın birer parçası olan hissizlik, moralsizlik ve keder gibi hisleri bir kenara bırakabilmeniz için sizde en çok işe yaracak yolları keşfetmeye çalışın.
