Çocuklarda atma davranışı nedenleri nelerdir?

“Çocuğum her şeyi yere atıyor” diyorsanız Nöroloji Uzmanı Dr. Mehmet Yavuz’a kulak verin!

Eline geçen oyuncak dahil her eşyayı fırlatan ve yere atan bir çocuğa sahipseniz, durumun zamanla baş edilmesi zor bir soruna dönüştüğünü bilirsiniz. Üstelik her çocuğun bu durumu yaşadığı bir çılgınlık dönemi oluyor ve bunu aşmak için ciddi bir sabra ihtiyaç duyabilirsiniz. Özellikle 18 ay – 2 yaş arasındaki çocukların atma oyunu daha büyük çocukların ise dikkat çekme ve iletişim kurmak için tercih ettiği karmaşık bir yol olan atma alışkanlığını REEM Nöroloji Merkezi’nden Nöroloji Uzmanı Dr. Mehmet Yavuz anlatıyor.

 

Çocuklar eline geçen her şeyi neden fırlatır?

Çocuklar dünyayı keşfetmek ve tanımak ister. Bunun içinse en kolay yolları eşyaları tanımaktan geçer. Bu bazen bir oyuncak bazense içi su dolu bir bardak olabilir. Çocuklar özellikle de 2 yaşından küçük olanlar, eşyaları alır, tutar, inceler ve atar. Bu, motor becerilerinin gelişmesi aşamasında her çocuğun yaptığı davranışlardır. Bu tarz davranışlar tehlikeli boyuta geldiklerinde ise aileler için endişe verici olabilir. Ancak ebeveynler şunu unutmamalıdır, çocuklar 2 yaşından önce sebep sonuç ilişkisi kuramazlar. Haliyle yaptıkları davranışların ne sonuçlar doğuracağını bilemezler. Bu durumda ebeveynler dikkatli olmalı ancak çocuklarının belli sınırlar dahilinde atma davranışı üzerinden deneyim kazanmalarına izin verilmelidir.

 

Atma davranışının arkasında öfke olabilir

Çocuklar her zaman istediklerinin olması konusunda oldukça inatçı olabilirler. Ancak bu alanı yaratan yine ebeveynlerin kendisidir. Siz çocuğunuz için ne kadar az özgür alan bırakırsanız ve her davranışa “Yapma, hayır” gibi yanıtlar verirseniz çocuğunuz o kadar öfkelenecek ve inatlaşacaktır. Bunun sonucunda ise havada uçuşan eşyaları görmek olası ihtimaller dahilindedir.” Hayır, sus, bağırma, ağlama” demeniz bu durumu besler ve çocuğunuzun tedirginliğini artırır. Oysa yapmanız gereken sabırlı olmak, inatlaşmamak ve onunla iletişime geçip anlamaya çalışmaktır.

 

Dikkat çekmek için masum bir taktik

Çocuğunuzun her şeyi fırlatma ve atma gibi bir davranışı varsa bu durum sizin çocuğunuzla olan yetersiz iletişiminiz de olabilir. Onun ihtiyaç duyduğu ilgi ve alakayı yeterli oranda sağlayamıyorsanız, çocuğunuz dikkatinizi çekmek için bu yola başvuruyor olabilir. Çünkü annem benimle ilgilenmiyor düşüncesine kapılan çocuk, ilgi odağı olmak için bir saksıyı devirebilir veya vitrine oyuncağını atabilir. Bu durumu aşmanın en kısa yolu ise yine iletişim kurmak ve beraber verimli zaman geçirmekten gelmektedir. Çocuğunuza vakit ayırmak her zaman öncelikleriniz arasında yer almalıdır.

 

Atma davranışını kontrol altına almak mümkün mü?

Yukarıda da belirttiğimiz gibi bu tip davranış biçimlerinin altında birçok sebep yatıyor olabilir. Bunun için;

  • Öncelikle çocuğunuzun neden bu davranışı sergilediğini anlamaya çalışın. Amacı keşfetmek de olabilir, dikkat çekmek de…

 

  • Attığı eşyalarla birine ya da bir nesneye zarar vermediği sürece cezalandırmayın. Bunun yerine atıp, atamayacağı eşyaların sınırını çizin.

 

  • Yumuşak top gibi atılabilecek eşyalar için ayrı bir oyuncak kutusu yapın ve sadece bunları atabileceğini vurgulayın. Eğer bardağı atmaya kalkarsa hemen uyarın ve bardak yerine yumuşak topları atabileceğini söyleyin.

 

  • Tepkileriniz konusunda dikkatli olun. Sürekli olumsuz cümleler sarf etmeyin. Ses tonunuz sert ve emir verir gibi olmasın. Bu noktadaki kuralınız; yıkıcı değil yapıcı olmak olmalı.

 

  • Amacınız atma davranışı doğru yere yönlendirmek olduğundan fırlatma refleksi gösterdiğinde, iletişim yollarını deneyin. Yapacağı davranışın sonuçları görmesine izin verin. Ancak atmaya devam ederse attığı oyuncağı elinden alın ve böyle davranmazsa vereceğinizi söyleyin ve bu konuda kararlı olun.