3 yaşın altındaki çocuklarda sürekli video klip seyretme sonucu oluşan sendrom, çocukları otizm tehlikesiyle de karşı karşıya bırakıyor. Çocuklar, konuşmayı bir türlü öğrenemiyor. Prof. Dr. Nevzat Tarhan
“Çocukla ilgilenilmeyince, oyun oynanmayınca duygusal ihmal oluşuyor. Mesafesiz terk ediş oluyor, çocukların beyni daha az gelişiyor. Büyük kentlerde yaşayan çocuklar daha fazla risk altında. Televizyon ucuz bakıcı. Çocukta geç konuşmaya sebep oluyor” diyen Üsküdar Üniversitesi Rektörü ve NP İstanbul Beyin Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Prof. Dr. Nevzat Tarhan, çocuklarda klip sendromu hakkında bilgiler verdi…
ASLINDA OTİZMİN BİR BELİRTİSİDİR
Klip sendromuna özellikle 0-4 yaş arası olan çocuklarda çok sık rastlanıyor. Çocuk, gecikmiş konuşmayla bizlere geliyor. Ebeveynler, “Çocuğumuz bir türlü konuşmaya başlamadı” diyor. Bütün otizm testleri, taramaları yapılıyor. Bakıldığında otizm belirtileri yok, çocukta gecikmiş konuşma var. Zaten gecikmiş konuşma da otizmin belirtisidir.
Çocuğu incelediğimizde; anne ya da anne yerine geçen kişi çocuk ağlamasın, meşgul olsun, ben de rahat çalışayım yahut yemek yesin diye hareketli müzikleri, klipleri açılıyor. Çocuk da sürekli onu seyretmekle vakit geçiyor. Böylelikle beynin sözcük üretme merkezi çalışmıyor. Çünkü sadece alıyor, bilgiyi üretmek zorunda kalmıyor. Karşı tarafında konuşacak kişi yok. Konuşacak kişi olmadığı için çocuğun beyninin sözcük üretmesini, sözcüğe anlam-duygu katmasını sağlayan sinirsel devreler oluşmuyor.
4 YAŞINA KADAR ÖĞRENMESİ LAZIM
Çocuk devamlı sosyal bir ortamda olursa, konuşma ihtiyacı hissediyor. Bir şey soracaksın, o cevap verecek.
Çocuğun doğal sosyal ortamına girmesi gerekir. Onun için apartman çocuğu olarak büyüyorsa çocuğu 3 yaşından sonra hemen kreşe verin diyoruz. Oynarken hemen arayı kapatıyorlar. Klip sendromu teşhisi konulan çocuk; gecikmiş konuşma diye geliyor. Hemen ailesine televizyonu kapattırıyoruz. Sözcük üretmesini gerektirecek bir sosyal ortam sağlamaya çalışıyoruz. Hızla, 4 yaşına kadar öğrenebiliyorlar. Çocukların 4 yaşına kadar iletişim kurmayı, konuşmayı öğrenmesi gerekiyor.
BIRAKIN DÖKSÜN YETER Kİ ÖĞRENSİN!
Çocuğun eğer kendi sosyal ortamı yoksa, mesela apartman çocuklarında arkadaş ve oyun yoktur; klip sendromu dediğimiz durum daha sık görülür. Eğer anne ve baba çalışıyorsa, çocuk hep belli kişileri görüyorsa sosyal becerileri öğrenemiyor.
Çocuk eline bir bardağı alır ve dökerse, yaramazlık yapıyor deriz; aslında o anda o çocuğun yer çekimine karşı beynindeki denge merkezi, koordinasyonu gelişiyor. Beyin bunu yaparsa onunla ilgili yollar oluşturuyor.